Een nieuwe baan

In bepaalde gevallen is diabetes een reden dat mensen een beroep niet kunnen kiezen.

Medische geschiktheid

Bij sommige beroepen speelt de 'medische geschiktheid' een rol. In die gevallen geldt als voorwaarde dat de gezondheid geen risico is bij het uitoefenen van een baan. Bij diabetes kan dat risico er wel zijn. Een voorbeeld is dat een hypo bij een buschauffeur tot een gevaarlijke situatie kan leiden, voor de buschauffeur zelf, voor zijn of haar passagiers, en voor andere weggebruikers. Bij mensen die solliciteren naar een baan als buschauffeur kan dus gekeken worden naar de 'medische geschiktheid'.

Zo zijn er meer voorbeelden te bedenken: beroepen waarbij wordt gewerkt met zware, gevaarlijke machines, hijskraanmachinist, bestuurders van bijvoorbeeld een trein of metro, piloten, enzovoort.

Als de 'medische geschiktheid' een rol speelt, moet dan in de vacature worden gemeld. In zulke gevallen kan een medische keuring of het invullen van een vragenlijst over de gezondheid onderdeel zijn van de sollicitatieprocedure.

"Mijn beste vriend en ik wisten het op de lagere school al zeker: we zouden allebei piloot worden en dan samen bij de luchtmacht gaan werken. Onze droom is niet uitgekomen. Ik ben afgekeurd vanwege mijn diabetes, hij vanwege zijn slechte ogen."

Solliciteren

Bij een sollicitatie gaat het erom dat u zo goed mogelijk duidelijk maakt waarom u geschikt bent voor een bepaalde baan. Het gaat daarbij om uw opleiding, kennis en uw werkervaring, en natuurlijk of u de baan graag wilt doen.

Een belangrijk punt kan zijn is of u over uw diabetes moet vertellen. Dat bent u op zichzelf niet verplicht. De Wet op de medische keuring verbiedt een werkgever om tijdens een sollicitatie naar de gezondheid van een sollicitant te vragen. U hoeft uw diabetes dus ook niet in uw sollicitatiebrief of tijdens een sollicitatiegesprek te noemen.

In sommige gevallen is het beter om wel over uw diabetes beginnen. Dit geldt als uw diabetes directe gevolgen voor uw werk kan hebben. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn als u solliciteert naar een baan waarbij u zwaar lichamelijk werk moet doen, zoals de bouw. In de omstandigheden kan een hypo gevaarlijk zijn voor uzelf en voor uw collega's.

Overigens mag de werkgever u bij dit soort banen ook medisch laten keuren. Dit mag alleen als de werkgever al van plan is om u aan te nemen. In alle andere gevallen is een keuring niet toegestaan.

Als uw diabetes ter sprake komt

Ook als u op een baan solliciteert waarbij uw diabetes er niet toe doet, kan uw gezondheid ter sprake komen. Het is goed om vooraf over deze situatie na te denken. We geven een aantal tips die u houvast kunnen geven.

  • U heeft het recht om een antwoord te weigeren. Probeer dat op een vriendelijke manier te doen. Vraag bijvoorbeeld of er specifieke functie-eisen zijn die met de gezondheid te maken hebben. Let op: als u een vraag naar uw gezondheid weigert te beantwoorden, hoe vriendelijk ook, kan dat voor een werkgever reden zijn u niet aan te nemen. Om die reden kiezen mensen er vaak voor toch iets over hun diabetes te vertellen
  • Vergeet niet de hoofdzaak. De hoofdzaak is dat uw diabetes op zichzelf niets te maken heeft met uw geschiktheid voor een bepaalde baan. Het gaat om uw opleiding, kennis, ervaring en motivatie.
  • Houd de informatie beknopt. Houd het bij de hoofdpunten en uw eigen verhaal. Bijvoorbeeld: ik heb sinds enige jaren diabetes, daarvoor word ik behandeld, door de behandeling is de diabetes goed onder controle.
  • Benadruk dat uw diabetes geen gevolgen heeft voor uw werk. Maak bijvoorbeeld duidelijk dat u niet of nauwelijks vanwege uw diabetes hoeft te verzuimen en alle werkzaamheden kunt doen die voor een baan nodig zijn.
  • Vertel een positief verhaal. Benadruk in dat u goed overweg kunt met uw diabetes. Geef een concreet voorbeeld van zelfmanagement. Zo laat u tussen de regels zien dat u iemand bent die gedisciplineerd om kan gaan met complexe situaties.
  • Zorg voor referenties. Vraag docenten, stagebegeleiders of vorige werkgevers - mensen die positief over u zijn - of zij gebeld mogen worden. Zij kunnen vertellen wat voor iemand u bent en eventuele aarzelingen bij een nieuwe werkgever wegnemen.

Advies

Met vragen over de Wet op de medische keuringen en over solliciteren met een handicap kunt u contact opnemen met Blik op werk (www.blikopwerk.nl). Hier kunt u ook een brochure over dit onderwerp krijgen: 'Solliciteren en gezondheid: Beter zwijgen of verstandig spreken?'. Ook de patiëntenvereniging DVN heeft een brochure werken met diabetes: 'Diabetes werkt!' Zie www.dvn.nl/diabetes/werken-met-diabetes.