Persoonsgebonden budget

Als u uw zorg zelf wilt regelen, kan dat. Met een persoonsgebonden budget kunt u dan zelf bepaalde vormen van zorg 'inkopen'.

Wat is het PGB?

pgb.jpgEen persoonsgebonden budget (PGB) is een geldbedrag (budget) waarmee u zelf zorg kunt inkopen. U kunt bijvoorbeeld zelf iemand aannemen die u begeleidt of verpleegt. Een PGB is niet verplicht, u kunt ervoor kiezen. U moet echter wel aan bepaalde voorwaarden voldoen: u moet in staat zijn te voldoen aan de vereisten van het werkgeverschap dat bij een PGB hoort en u moet aantonen dat u kwalitatief goede zorg met een PGB inkoopt. De voorwaarden waaraan een PGB-houder moet voldoen zijn meestal opgenomen in een reglement.

Een PGB is mogelijk voor de Zvw ten behoeve van wijkverpleegkundige zorg voor een bepaalde doelgroep, een (individuele) maatwerkvoorziening via de Wmo, of Wlz-zorg. Omdat deze regelingen door verschillende instanties worden uitgevoerd, is het lastig gedetailleerde informatie te geven over de uitvoering. Informeer daarom altijd vooraf bij de betreffende instantie hoe de regeling precies wordt uitgevoerd.

In het algemeen geldt dat er door politieke ontwikkelingen veel veranderingen rond de PGB zijn. De informatie die we hier geven kan dus alweer achterhaald zijn. Voor de laatste ontwikkelingen: zie www.pgb.nl.

Hoe vraagt u (in grote lijnen) een PGB aan?

De eerste stap is dat u een indicatie krijgt voor bepaalde zorg. Dit verloopt op verschillende manieren in de verschillende regelingen: zie aldaar.

Als u eenmaal een indicatie heeft, kunt u in bepaalde gevallen kiezen tussen een PGB, zorg in natura of een combinatie hiervan. Een keuze voor een PGB betekent dat de zorgverzekeraar (Zvw), de gemeente (Wmo) of het zorgkantoor (Wlz) een budget vaststelt. Sinds 1 januari 2015 ontvangt u het geld van het PGB niet meer op uw rekening. Het toegekende bedrag wordt ondergebracht bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). De SVB betaalt vervolgens de door u gecontracteerde zorgverleners. Dit gebeurt aan de hand van een goedgekeurd zorgcontract tussen cliënt en zorgverlener. Dit geldt niet voor een PGB dat ontvangen wordt in het kader van de Zvw. De wijze van betaling daarvan regelt de zorgverzekeraar in een reglement.

De volgende stap is dat u de zorg daadwerkelijk regelt. Dat betekent dat u een overeenkomst sluit met een zorgverlener die u zelf uitkiest. Deze betaalt u - via de SVB - met uw PGB. Het PGB dat u niet aan zorg uitgeeft, betaalt u achteraf terug aan het zorgkantoor. Voor een uitgebreid stappenplan: zie www.pgb-plein.nl.

Hulp zoeken

Bijzonder aan een PGB is dat u zelf uw hulp regelt. Hoe gebeurt dat in de praktijk?

Er zijn allerlei manieren om een hulpverlener te vinden. U kunt een overeenkomst sluiten met een zorgverlenende organisatie, zoals een particulier verpleegkundig bureau, een bemiddelingsbureau of een klussendienst. Het bureau verzorgt dan de hulp. Maar u kunt het ook echt zelf regelen, bijvoorbeeld door een oproep te plaatsen in een lokale krant, een briefje op te hangen bij de supermarkt, rond te vragen bij vrienden en bekenden of zij misschien mensen kennen die u kunnen helpen, enzovoort. Op www.persaldohulpgids.nl, de website van Per Saldo (in samenwerking met zoekpgbzorg.nl), kunt u gratis een oproepje plaatsen. Individuele hulpverleners kunnen daar tegen betaling ook een advertentie plaatsen.

Verantwoording afleggen (alleen voor PGB's van 2014 en eerder)

U moet geregeld verantwoording afleggen over de besteding van uw PGB. Hoe en wanneer u dat moet doen, hangt af van de hoogte van uw budget.

Belastingdienst

Een keer per jaar geeft u ook aan de Belastingdienst op aan wie u heeft uitbetaald. Dit gebeurt met een formulier dat de Belastingdienst u toestuurt. Op het formulier moet u het burgerservicenummer van de ontvanger vermelden.

Overigens geldt het PGB niet voor u zelf als inkomen. U hoeft dus niet méér belasting te betalen. Het PGB heeft ook geen invloed op inkomensafhankelijke subsidies, zoals huursubsidie of zorgtoeslag.

Terugvordering

Als de zorgverzekeraar, de gemeente of het zorgkantoor vindt dat u het te verantwoorden budget aan zaken heeft besteed waarvoor het budget niet bedoeld is, krijgt u de kans dit recht te zetten. Lukt dit niet, dan kan het verkeerd uitgegeven budget worden teruggevorderd.

Om dit goed te controleren kan zorgverzekeraar, de gemeente of het zorgkantoor u vragen naar kwitanties, declaraties of andere bewijzen. Gooi deze dus nooit weg. Zorg voor een overzichtelijke administratie zodat u belangrijke papieren of kwitanties snel kunt terugvinden als dat nodig is.

Eigen bijdrage

Een deel van de kosten betaalt u zelf: dit is de eigen bijdrage. Deze is inkomensafhankelijk en wordt van uw PGB afgetrokken.

Ondersteuning bij het PGB-beheer

Verschillende organisaties kunnen u helpen bij het omgaan met een PGB, zoals het zorgkantoor (www.zn.nl) en het SVB Servicecentrum PGB (www.svb.nl/pgb). Een andere belangrijke organisatie is budgethoudersvereniging Per Saldo.

Budgethoudersvereniging Per Saldo

Per Saldo is de belangenvereniging van mensen met een persoonsgebonden budget. Bij Per Saldo kunt u onder meer terecht voor informatie en advies. Regelmatig worden er cursussen en trainingen georganiseerd. Bovendien behartigt Per Saldo de belangen van budgethouders bij instanties als de overheid en verzekeringsmaatschappijen.

Een basislidmaatschap kost € 47,25 (2018) per jaar. Een pluslidmaatschap à € 81,- (2018) geeft extra voordelen, zoals recht op juridische bijstand. Op de website www.pgb.nl vindt u meer informatie.

Andere organisaties

  • Als u een PGB ontvangt, moet u een administratie bijhouden. Het SVB Servicecentrum PGB kan u hier gratis bij helpen. Ook op andere gebieden kan deze organisatie u ondersteunen. Als uw zorgverlener bijvoorbeeld ziek of zwanger is, krijgt u van het Servicecentrum een vergoeding waarmee u vervangende hulp kunt betalen. Ook kunt u model-zorgovereenkomsten aanvragen. Kijk voor meer informatie op de website (www.svb.nl/pgb) of bel met 030 - 264 82 00 (ma - vr, 8.00 - 17.00 uur).
  • MEE Nederland biedt in opdracht van gemeenten ondersteuning aan mensen met een handicap of chronische ziekte. In elke regio is een MEE organisatie gevestigd. Op www.mee.nl vindt u alle adressen op een rij. U kunt ook bellen met 0900 - 999 88 88 (lokaal tarief).

In het kort

  • Een persoonsgebonden budget (PGB) is een geldbedrag waarmee u zelf zorg ‘inkoopt’.
  • Een PGB is mogelijk voor kosten die vallen onder de zorgverzekering (Zvw), de Wmo of de Wlz.
  • U heeft een indicatie nodig: een besluit waarin staat welke zorg u nodig heeft en hoeveel.
  • Vervolgens wordt een budget vastgesteld.
  • Het budget wordt ondergebracht bij de SVB, die de gecontracteerde zorgverleners betaalt.
  • U neemt zelf iemand in dienst die u gaat helpen of verzorgen.
  • Aan het eind van het jaar controleert de zorgverzekeraar, de gemeente of het zorgkantoor wat u met het geld heeft gedaan.