Solliciteren

Arbeidsongeschiktheid heeft veel gevolgen

Wanneer u regelmatig last heeft van uw klachten kunt u arbeidsongeschikt raken. Helaas is arbeidsongeschiktheid meestal niet te voorkomen, wel kunt u proberen toch actief te blijven in het maatschappelijk leven. U blijft bijvoorbeeld en paar uur per week werken als dat mogelijk is of u gaat als vrijwilliger iets doen.

Arbeidsongeschiktheid heeft namelijk veel gevolgen: u verliest sociale contacten, uw dagbesteding verandert en u kunt zich als volledig arbeidsongeschikte nutteloos gaan voelen. Er is dus veel aan gelegen om op enige manier actief te blijven.

"Ik miste de mensen. Al die kleine dagelijkse contacten met patiënten, andere verpleegkundigen, de artsen, de gezamenlijke lunch... Eigenlijk ben je de hele dag door met andere mensen bezig. Dat viel allemaal weg."

U wilt (weer) gaan werken

Een baan die bij u past

Het geldt natuurlijk voor iedereen, maar voor mensen met galactosemie zeker: besef wat u wel en niet kunt en probeer uw functie daarop aan te laten sluiten. Een regelbaan ligt niet voor de hand als u niet goed kunt organiseren.

• Praat met mensen die u goed kennen. Vraag ze wat zij denken over uw beroepskeuze.
• U kunt een beroepskeuze uitstellen door eerst een tijdje via uitzendbureaus te werken. Zo doet u bij verschillende bedrijven ervaring op en leert u waar u wel en niet goed in bent.
• U kunt gebruikmaken van de diensten van het UWV op het Werkplein. Het Werkplein organiseert netwerkbijeenkomsten en sollicitatietrainingen en dergelijke.
• Ook een coach via MEE of een maatschappelijk werker kan samen met u uw mogelijkheden bekijken. Hij of zij kan u ook doorverwijzen voor een sollicitatietraining (zie hierna).
• Via werk.nl kunt u een beroepskeuzetest (laten) doen. Zo'n test maakt duidelijk wat uw sterke en zwakke punten zijn. Zo krijgt u een beter idee in welke richting u een baan moet zoeken. Er zijn ook gratis beroepskeuzetests te vinden op internet, bijvoorbeeld via www.beroepskeuzetest.nl. Via werk.nl vindt u ook nog andere tests die u verder kunnen helpen bij het vinden van werk.
• Heeft u een arbeidsongeschiktheidsuitkering? Dan kan het UWV u helpen met het zoeken naar werk. Via de Kwaliteitsgids op www.blikopwerk.nl kunt op zoek naar een kwalitatief goed re-integratiebedrijf. U kunt uw keuze bespreken met het UWV.

"Je moet weten wat je wel en niet kunt. Wat je niet kunt, moet je aan anderen overlaten. Ik ben niet goed in schrijven en rekenen. Dat laat ik liever aan iemand anders over. Ik doe dingen waar ik goed in ben. Ik barst bijvoorbeeld altijd van de energie. Ik ben daarom goed in hard werken. Ik vind het fijn om na een dag zware lichamelijke arbeid thuis te komen en voor de verwarming aan tafel te ploffen. Sinds kort werk ik op een boerderij. Heerlijk werk, vooral in de winter. Lekker in de buitenlucht en 's avonds lekker voor de buis met een bord boerenkool! Ik zou niets anders willen doen!"

Als u geen baan heeft en (weer) wilt gaan werken, gaat u vroeg of laat solliciteren. Hierbij kan uw galactosemie ter sprake komen, bijvoorbeeld bij het sollicitatiegesprek. Het bespreken van uw gezondheid is gebonden aan bepaalde regels. Deze zijn vastgelegd in een wet: de Wet op de medische keuring.

Wel of niet vertellen over uw galactosemie?

Het kan goed zijn om bij een sollicitatie te bedenken dat uw galactosemie op zichzelf niets te maken heeft met hoe geschikt u bent voor een bepaalde baan. Het gaat om uw opleiding, uw kennis, uw instelling, uw ervaring enzovoort. Houd dit altijd voor ogen!

Wet op de medische keuring

Het uitgangspunt van de Wet op de medische keuring is dat uw gezondheid bij een sollicitatie niet mag worden besproken, tenzij uw gezondheid direct te maken heeft met de baan waarnaar u solliciteert.

Maar: u bent wél verplicht te vertellen over zaken die van belang zijn voor het werk zelf. Als u denkt dat uw galactosemie gevolgen heeft voor het uitvoeren van de functie, dan moet u aangeven welke gevolgen dit zijn.

Het kan trouwens goed zijn om wel eerder over uw beperkingen te vertellen. Voor werkgevers die mensen met een aandoening of handicap aannemen, gelden namelijk bepaalde (financiële) voordelen: korting op bepaalde premies, subsidies voor aanpassingen op uw werkplek en speciale regelingen, zoals een proefplaatsing, een mobiliteitsbonus of loondispensatie.

Zie voor meer informatie de brochure Ondersteuning bij (het zoeken naar) werk van het UWV of kijk op www.uwv.nl.

Niet vertellen

Wanneer u echter weinig last van uw klachten heeft, of u weet er goed mee om te gaan, hoeft u uw aandoening niet te vermelden. U verwacht immers geen problemen op de werkvloer.

Het wordt in dit geval afgeraden om in uw sollicitatiebrief te schrijven over uw galactosemie. Anders verkleint u de kans op een uitnodiging voor een gesprek.

Als u besluit wel over uw galactosemie te vertellen, kunt u dit het beste zo laat mogelijk in de sollicitatieprocedure doen, bijvoorbeeld als duidelijk is dat de werkgever u een arbeidscontract gaat aanbieden.

Ook tijdens het sollicitatiegesprek hoeft uw galactosemie niet ter sprake te komen: er mag in beginsel niet naar uw gezondheid worden geïnformeerd. In de praktijk blijkt echter dat er tijdens een sollicitatiegesprek toch wel eens naar de gezondheid gevraagd wordt, ook al mag dit niet. Als u solliciteert vanuit arbeidsongeschiktheid is deze kans zelfs groot.

Sollicitatietips

Wat kunt u doen als uw gezondheid toch ter sprake wordt gebracht? Hieronder vindt u enkele adviezen. Bekijk ze kritisch: het zijn algemene adviezen en voor u kan een situatie anders liggen.

• U kunt weigeren om antwoord te geven door te zeggen dat uw gezondheid niets te maken heeft met de baan waarnaar u solliciteert. Dat zal echter geen goede indruk maken, zodat de kans erg klein wordt dat u de baan krijgt. U kunt wel aangeven dat er geen gezondheidsklachten zijn die invloed hebben op uw functioneren, tenzij dat wel het geval is. U hoeft niet te zeggen wat u heeft, maar wel wat uw beperkingen zijn, bij voorkeur met oplossingen voor eventuele problemen.
• U kunt de werkgever vragen naar de reden van deze vraag: zijn er specifieke functie-eisen? Meestal zijn deze er niet, of waren deze vooraf al bekend. Indien uw klachten geen invloed hebben op uw functioneren in deze baan kunt u aangeven dat er geen gezondheidsklachten zijn die u ongeschikt maken voor deze functie.
• Geef alleen informatie die voor de baan van belang is. Vertel bijvoorbeeld niet dat een volledige werkdag voor u te zwaar is als het toch om halve werkdagen gaat.
• Als u op het moment van solliciteren arbeidsongeschikt bent, is een positief verhaal ook van belang. Vertel dat u vanwege uw gezondheid een tijd arbeidsongeschikt bent geweest, maar nu weer kunt en wilt gaan werken. Benadruk uw motivatie en kwaliteiten en geef aan waarom de baan voor u interessant is.
• Zorg voor goede referenties. Vraag uw vorige werkgevers - met wie u goed heeft gewerkt - of zij gebeld mogen worden. Zij kunnen vertellen wat voor werknemer u bent en zo de koudwatervrees bij een nieuwe werkgever wegnemen.
• Neem korte schriftelijke informatie mee, bijvoorbeeld de folder Ik heb galactosemie van de Galactosemie Vereniging Nederland (www.galactosemievereniging.nl)

Meer informatie over solliciteren met een chronische aandoening of handicap vindt u in de brochures van het UWV: Weer aan het werk met een ziekte of handicap en Een extra reden om mij aan te nemen. Zie deze weblink van het UWV voor een overzicht van de brochures.

Zie ook de sollicitatiegids Solliciteren en gezondheid of Zo zit het met solliciteren, te bestellen via de webwinkel van Blik op Werk www.winkel.blikopwerk.nl.