Een verstoord evenwicht

Tekort

Groeihormoon heeft een belangrijke taak in het lichaam. Het zorgt er onder andere voor dat kinderen groeien: in de kinderjaren worden de botten er langer door. In de puberteit versterken geslachtshormonen de werking van groeihormoon. Dit veroorzaakt de groeispurt in de puberteit.

Daarnaast heeft groeihormoon nog andere taken. Het speelt een rol in de vet- en suikerhuishouding. Ook stimuleert het de ontwikkeling van de spieren en versterk het de hartfunctie. Waarschijnlijk heeft het ook invloed op het geestelijk welbevinden.

Groeihormoondeficiëntie betekent dat u een tekort aan groeihormoon heeft. Deficiëntie is een ander woord voor tekort. Dit ontstaat door een probleem met de hypofyse (zie hieronder).

Insufficiëntie

Insufficiëntie komt ook voor: insufficiënt is een ander woord voor 'te weinig'. Hormooninsufficiëntie komt meestal niet in aanmerking voor behandeling.

Een probleem met de hypofyse

Groeihormoondeficiëntie ontstaat doordat de hypofyse niet goed werkt. Misschien had u nog nooit van de hypofyse gehoord. De hypofyse is nu eenmaal niet een lichaamsdeel dat dagelijks ter sprake komt. Daarom vindt u hier eerst een korte uitleg.

Wat is de hypofyse?

De hypofyse is een orgaantje in het hoofd. De hypofyse maakt hormonen aan: dit zijn stoffen die iets regelen in het lichaam. De lijst van zaken die geregeld moet worden is lang: dankzij de hypofyse kunt u zich lichamelijk inspannen, heeft u zin in seks, wordt uw kind langer, plast u niet te veel en niet te weinig water uit, zweet u als het warm is, zijn er weeën bij een bevalling, kunt u voedsel verteren enzovoort.

U kunt de hypofyse vergelijken met een verkeerstoren op het vliegveld. De verkeerstoren is de regelaar. Hij zorgt ervoor dat de vliegtuigen (de hormonen) veilig kunnen aankomen en vertrekken naar de plaats van bestemming.

De meeste hypofyse-hormonen zijn onmisbaar. Als een probleem met de hypofyse niet behandeld zou worden, zou u ernstig ziek kunnen worden en misschien zelfs komen te overlijden.

Welke oorzaken zijn er?

Iedereen kan problemen met de hypofyse krijgen: van jong tot oud. Nog voor de geboorte kan er al van alles misgaan met de aanleg van de hypofyse, maar ook op hoogbejaarde leeftijd kunnen problemen ontstaan.

Er zijn verschillende oorzaken mogelijk. Een minder goed functionerende hypofyse kan aangeboren zijn of het gevolg van bestralingen, een goedaardige tumor of een hersenbeschadiging. Ook ernstig bloedverlies bij een bevalling kan zorgen voor een slecht functionerende hypofyse.

Meerdere tekorten

Als de hypofyse niet goed meer werkt, komt er vaak een tekort aan meerdere hormonen. Er kunnen in de praktijk dus meerdere hormoontekorten- en overschotten naast elkaar bestaan. Dit kan tot verschillende klachten leiden.

Een ander woord voor een tekort aan één of meerdere hypofysehormonen is hypopituïtarisme. Als er een tekort is aan alle hypofysehormonen heet dit panhypopituïtarisme.

Voor wie is deze tekst geschreven?

In deze tekst we alleen in op groeihormoondeficiëntie. Stichting September heeft een zorgboek over hypofyseaandoeningen uitgegeven, hierin vindt u een overzicht van de meest voorkomende hypofyseaandoeningen. Het Zorgboek Hypofyseaandoeningen is te bestellen bij uw apotheek of via www.stichtingseptember.nl.

Deze tekst is geschreven voor volwassenen en (ouders van) kinderen met groeihormoondeficiëntie. Er zijn wel verschillen in onderzoek, behandeling en gevolgen. Binnen deze informatie zullen we daarom waar nodig onderscheid maken tussen groeihormoondeficiëntie bij volwassenen en groeihormoondeficiëntie bij kinderen.