TPO-R-agonisten
Extra aanmaak bloedplaatjes
Anders dan de meeste andere medicijnen die bij ITP worden voorgeschreven, zijn TPO-R-agonisten (trombopoëtine-receptor-agonisten) geen medicijnen die het afweersysteem onderdrukken. Deze medicijnen zorgen ervoor dat het lichaam extra bloedplaatjes gaat aanmaken.
Het hormoon trombopoëtine (TPO) stimuleert in het lichaam de aanmaak van nieuwe bloedplaatjes. TPO-R-agonisten bootsen de werking van trombopoëtine na.
WerkingHet hormoon trombopoëtine hecht zich aan uitsteeksels van de cellen in het beenmerg. De cellen ‘herkennen’ het hormoon en ‘begrijpen’ dat het beenmerg meer bloedplaatjes moet aanmaken. Op die manier krijgt het beenmerg een signaal dat er meer bloedplaatjes aangemaakt moeten worden.
> Meer informatie in hoofdstuk 23, Bloedplaatjes
TPO-R-agonisten kunnen zich aan dezelfde cellen binden als trombopoëtine. Vandaar ook de naam van de medicijnen: ‘trombopoëtine’ is het hormoon, ‘receptor’ is een ander woord voor de uitsteeksels, en ‘agonisten’ geeft aan dat het gaat om geneesmiddelen die de werking van een bepaald proces (in dit geval het aanmaken van nieuwe bloedplaatjes) versterken. |
Langdurig gebruiken
Omdat TPO-R-agonisten niets doen aan de onderliggende oorzaak van ITP, zult u ze lange tijd, waarschijnlijk levenslang, moeten gebruiken. Zodra u stopt met de medicijnen daalt het aantal plaatjes weer. Slechts bij een klein deel van de mensen gebeurt dit niet.
Overzicht
- eltrombopag (Revolade)
- romiplostim (Nplate)
Bijzonderheden
- Eltrompobag neemt u dagelijks in als tablet. Romiplostim moet wekelijks worden ingespoten onder de huid (subcutane injectie). Het inspuiten kunt u zelf doen, uiteraard krijgt u hierover eerst uitleg van een verpleegkundige.
- Vier uur voor tot vier uur na inname van eltrompobag mag u geen antacida (middelen die het maagzuur neutraliseren, zoals Rennies), melkproducten of vitaminepreparaten met kationen (bijvoorbeeld: ijzer, calcium, magnesium, aluminium, selenium, zink) gebruiken. Door deze middelen neemt de opname van eltrompobag sterk af en zal dit middel minder goed werken.
- U krijgt regelmatige controles waarbij het aantal bloedplaatjes wordt gemeten. Te weinig bloedplaatjes is niet goed, maar te veel ook niet: er kunnen dan makkelijk stolsels ontstaat. Dit kan onder meer leiden tot trombose en longembolie.
- Hoe vaak de controles plaatsvinden is afhankelijk van hoe u op de medicijnen reageert. In het begin heeft u wekelijks controle, maar daarna minder vaak.
Bijwerkingen
TPO-R-agonisten geven weinig bijwerkingen. De meest voorkomende bijwerking is hoofdpijn.
Omgaan met bijwerkingen
Als u een pijnstiller tegen de hoofdpijn wilt nemen, kunt u het beste paracetamol gebruiken. Ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s, zoals aspirine of ibuprofen) remmen de aanmaak van bloedplaatjes en zijn daardoor minder geschikt.