Overige medicijnen

Er zijn nog enkele andere medicijnen die artsen ook wel voorschrijven bij ITP. Ze verschillen van elkaar in werking.

Nog meer medicijnen

Overige_medicijnen_IS_000013686897_LargeEr zijn nog meer medicijnen die artsen kunnen inzetten bij de behandeling van ITP. Meestal werken ze niet of niet voldoende, maar bij sommige mensen leiden ze tot een goed resultaat. Om die reden worden ze toch gebruikt, ook al zijn ze soms niet geregistreerd voor gebruik bij de behandeling van ITP.

Immunoglobuline (IVIG)

Immunoglobulinen worden gemaakt uit het bloed van bloeddonors. Bij auto-immuunziekten hebben deze medicijnen vaak een positief effect, maar het is nog niet helemaal duidelijk hoe ze werken. Bij ITP neutraliseren ze waarschijnlijk de antistoffen die zich tegen de bloedplaatjes richten.

Voor spoedeisende situaties

Immunoglobulinen worden alleen gegeven in situaties waarbij het aantal bloedplaatjes snel omhoog moet. Bijvoorbeeld als u een ernstige bloeding heeft of als u geopereerd moet worden. U  krijgt de middelen via een infuus, vandaar de afkorting IVIG: IV is de afkorting voor intraveneus (wat wil zeggen dat het middel wordt toegediend via de ader) en IG is kort voor immunoglobuline.

De middelen geven snel resultaat, maar het effect houdt slechts enkele weken aan. Vandaar dat immunoglobulinen niet geschikt zijn voor de behandeling van chronische ITP.

Overzicht

  • normaal immunoglobuline i.v. (Flebogamma, Gammagard, Gamunex, Intratect, Kiovig, Nanogam, Octagam, Privigen)

Bijwerkingen

  • Soms komen hoofdpijn, koorts, vermoeidheid, hoesten, duizeligheid, misselijkheid, braken, lage bloeddruk, pijn en allergische reacties voor.

Immunosuppressiva

Immunosuppressiva zijn medicijnen die de reacties van het afweersysteem onderdrukken. Het effect is pas na vier tot zes weken merkbaar.

Overzicht

Er zijn veel verschillende immunosuppressiva, maar we noemen hier alleen de middelen die bij ITP gebruikt worden.

  • azathioprine (Azafalk, Azathioprine, Imuran)
  • ciclosporine (Ciclosporine, Ciqorin Neoral, Sandimmune)
  • mycofenolaatmofetil (Cellcept, Myconefolaat Mofetil, Myfenax)

Bijzonderheden

  • Bij azathioprine is pas na vier maanden duidelijk of de behandeling aanslaat.
  • Ciclosporine kan eventueel in combinatie met een corticosteroïd worden gegeven. Er is dan een lagere dosis corticosteroïden nodig, waardoor er ook minder bijwerkingen zijn.
  • Mycofenolaatmofetil wordt gegeven aan mensen die op geen enkele andere behandeling reageren.

Bijwerkingen

  • Verhoogde bloeddruk komt bij ciclosporine regelmatig voor.
  • Ook kan het gebeuren dat ciclosporine de nierfunctie nadelig beïnvloedt. Om de werking van de nieren te controleren wordt uw bloed regelmatig onderzocht.
  • Bijwerkingen die soms voorkomen bij ciclosporine: trillende en bevende handen, hoofdpijn en een verhoging van het cholesterol- en vetgehalte in het bloed. Ook groei van donshaar kan voorkomen.
  • Bij mycofenolzuur komen soms maagdarmklachten voor en is er een verhoogd risico op infecties. Ook bloedafwijkingen, zoals bloedarmoede komen soms voor.

Cytostatica

Cytostatica zijn medicijnen die het afweersysteem onderdrukken. Ze doen dit door de celdeling te remmen. Cytostatica worden ook gebruikt bij de behandeling van kanker, en zijn beter bekend onder de naam ‘chemotherapie’. Bij ITP worden cytostatica alleen in een lage dosis gebruikt.

Overzicht

Er zijn veel verschillende cytostatica, maar we noemen hier alleen de middelen die bij ITP gebruikt worden.

  • cyclofosfamide (Endoxan)
  • mercaptopurine (Puri-Nethol, Xaluprine)
  • vincristine (Vincristine)

Bijzonderheden

Gezien de vele en soms ernstige bijwerkingen worden deze middelen alleen voorgeschreven bij mensen met ernstige ITP, dus bij zeer lage aantallen bloedplaatjes en bloedingen.

Danazol

Het middel danazol is ontwikkeld als medicijn tegen endometriose, een aandoening waarbij baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder terechtkomt en zich aan allerlei organen hecht. Danazol gaat de werking van vrouwelijke hormonen tegen. Het middel stimuleert ook de aanmaak van bloedcellen, waaronder bloedplaatjes. Vandaar dat het middel ook geschikt is voor gebruik bij ITP.

Overzicht

  • danazol (Danatrol)

Bijzonderheden

  • Danazol lijkt beter aan te slaan bij mensen die al wat ouder zijn.
  • Het middel is niet geschikt voor mensen bij wie de lever niet goed werkt.

Bijwerkingen

Bij vrouwen kan het middel bij gebruik in hoge doseringen leiden tot ‘tekenen van vermannelijking’, zoals baardgroei, een zwaardere stem en een vergroting van de clitoris. Deze verschijnselen verdwijnen zodra u met het middel stopt.

Dapson

Dapson is een antibioticum: het remt de groei van bepaalde bacteriën. Het middel heeft ook een ontstekingsremmende werking bij een aantal ziekten die niet door bacteriën worden veroorzaakt. Het is onder meer geregistreerd voor de behandeling van lepra. Omdat het middel de werking van het afweersysteem onderdrukt, kan het ook aanslaan bij ITP.

Overzicht

  • Dapson (Dapson)

Bijzonderheden

  • Dapson kan eventueel in combinatie met een corticosteroïd (prednison) worden gegeven. Er is dan een lagere dosis corticosteroïden nodig, waardoor er ook minder bijwerkingen zijn.
  • Dapson maakt het mogelijk de verwijdering van de milt uit te stellen (tot een periode van 32 maanden).