Risicovolle situaties

Probeer infecties te voorkomen

Mensen zonder milt zijn vooral gevoelig voor infecties van bacteriën die bekend staan als ‘gekapselde’ bacteriën. Pneumokokken en meningokokken zijn voorbeelden van deze soort bacteriën. Zij kunnen zonder milt niet meer uit het bloed gefilterd worden. Infecties met gekapselde bacteriën verlopen snel en kunnen levensbedreigend zijn. Vandaar dat u wordt ingeënt tegen meningokokken en pneumokokken.

Levensbedreigende infecties kunnen ook veroorzaakt worden door:

• een honden- of kattenbeet
• Babesia, een parasiet die in uw lichaam terecht kan komen nadat u door een teek bent gebeten
• malaria

Hieronder kunt u lezen welke maatregelen u kunt nemen om infectie te voorkomen.

Dierenbeet

De beet van een hond, kat of ander dier leidt al snel tot een infectie. Start daarom direct met antibiotica als u gebeten bent. Maak de wond schoon met kraanwater en ga naar de huisarts: deze kan de wond controleren en zo nodig nog een keer schoonmaken.

“Vroeger kon ik geen hond voorbijlopen of ik moest even aaien. Die droevige hondenogen, daar kon ik gewoon geen weerstand aan bieden… Maar nu ben ik voorgoed genezen, hoor. Ik ben laatst gebeten door een hondje dat bij de supermarkt zat te wachten. Hij zat vastgebonden aan het fietsenrek, en hij had zo’n zielige blik in zijn ogen, en zo’n grote bos ruig haar. Maar zo lief was hij dus niet. Ik probeerde hem te aaien, en voor ik het wist zei hij ‘hap’ en hing hij in mijn kuit. De eigenaar kwam net naar buiten en riep nog: ‘Dat doet hij anders nooit!’ Nou, ik was er mooi klaar mee. Ik kon direct door naar de huisarts.”

Vakanties, reizen

Ga na of er vaccinaties nodig zijn

Win voldoende informatie in over het gebied waar u naartoe gaat. Mogelijk heeft u een of meerdere vaccinaties nodig. Als u naar een gebied gaat waar malaria heerst, krijgt u uit voorzorg antimalariamiddelen.

Betrouwbare en actuele informatie krijgt u bij de GGD bij u in de buurt (zie www.ggd.nl) en bij het Landelijk Coördinatiecentrum Reizigersadvisering (www.lcr.nl).

Neem antibiotica mee

Neem een noodvoorraad antibiotica mee als u op reis gaat. Bij de eerste tekenen van een infectie kunt u dan direct met een kuur starten.

“Samen met mijn vriend ging ik een weekje naar Oostenrijk. Mijn moeder drong er bij me op aan om antibiotica mee te nemen, maar ik lachte haar advies weg. Oostenrijk, dat lag toch gewoon in Europa? Wat kon me daar nou gebeuren? En ik wist eigenlijk ook niet of ik die antibiotica wel gewoon mee kon nemen, of dat het in een koelbox of zo moest, en ik had geen tijd om dat uit te zoeken. Dus wij op weg, en de eerste dagen hadden we het er heerlijk. Maar op de vierde dag kreeg ik koorts. Dat was op zaterdagmiddag en dan is alles daar dicht. Ook de apotheek. En dat was ook zo in het volgende dorp. Dat we allebei de taal niet spraken was natuurlijk ook niet handig, we wisten niet goed waar we wel terecht konden. Uiteindelijk zijn we naar een grote stad gereden en naar het ziekenhuis gegaan. Daar hebben ze me gelijk opgenomen, ik moest twee dagen blijven. Had ik maar naar mijn moeder geluisterd…”

Draag medische informatie bij u

Ook op vakantie is het belangrijk dat u medische informatie bij u draagt. Mocht u iets overkomen, dan zal de informatie bijdragen aan een goede behandeling. Waarschijnlijk heeft u al een SOS-kaartje of kettinkje (zie boven). Daarnaast kunt u uw medisch specialist vragen of deze een brief in het Engels wil opstellen waarin hij of zij uitleg over uw aandoening en eventueel benodigde medicijnen geeft. Op de website van de ITP Patiëntenvereniging Nederland vindt u reisbrieven in verschillende talen.

Bij de apotheek kunt u een geneesmiddelenpaspoort aanvragen. Het paspoort vermeldt welke medicijnen u gebruikt en welke vaccinaties u heeft gehad. Het geneesmiddelenpaspoort is gratis.

Bescherm uzelf tegen teken

Een teek kan de parasiet Babesia op u overbrengen. Dit kan leiden tot de infectieziekte babesiose (ook wel tekenkoorts), die voor mensen zonder milt levensbedreigend kan zijn. De ziekte komt vooral voor in de Verenigde Staten, in de bosrijke gebieden in het oosten. Ook in Europa komen met Babesia besmette teken voor, zij het in mindere mate. In Nederland is een klein percentage besmette teken aangetroffen, maar voor zover bekend zijn er nog geen mensen besmet geraakt via een tekenbeet.

In de Verenigde Staten en Europa kunt u via een teek ook de ziekte van Lyme oplopen. Dit is eveneens een infectieziekte.

Probeer de beet van een teek te voorkomen:

• Teken houden zich vooral op in de struiken en tussen hoog gras. Mijd plekken met dit soort begroeiing, blijf op de wandelpaden.
• Draag nauwsluitende kleding: lange mouwen, broekspijpen in de sokken en eventueel een pet.
• Eventueel kunt u zich insmeren met een tekenwerend middel. Er zijn ook kleren te koop die met een insectenwerend middel behandeld zijn, deze kunt u kopen bij buitensportzaken.

Controleer uw lichaam op teken als u in de natuur bent geweest. Teken hebben een voorkeur voor warme plekken als de oksels, de liezen, de knieholtes, in het haar en achter de oren.

Ontdekt u een teek op uw lichaam? Verwijder deze dan met een speciale tekentang. Haal een teek niet weg met de hand en gebruik ook geen alcohol, zeep of jodium of iets dergelijks op de huid voor de teek verwijderd is: hiermee vergroot u de kans dat de teek een parasiet of bacterie overbrengt. Kijk voor meer informatie op www.rivm.nl.

Bescherm uzelf tegen malaria

Als u naar een gebied gaat waar malaria heerst, is het belangrijk dat u zich beschermt tegen muggenbeten.

• Draag kleding die uw lichaam zo veel mogelijk bedekt en smeer u in met een muggenwerend middel met DEET.
• Slaap onder een muskietennet (klamboe). Er zijn klamboes te koop die zijn behandeld met een insectenwerend middel.
• Uit voorzorg krijgt u antimalariamiddelen voorgeschreven. Neem deze in volgens voorschrift, dan werken ze optimaal.