Problemen oplossen
Praten
Misschien wel het beste advies is: práát met elkaar. Praat regelmatig over PDS, de manier waarop uw partner hiermee omgaat en wat hiervan (ook voor u) de gevolgen zijn. Heb het over de steun die u geeft en praat over hoe ú zich voelt. Praten helpt onder andere om misverstanden te voorkómen. Veel van de valkuilen hebben te maken met elkaar verkeerd begrijpen. De één verwacht zus, de ander zo, zónder dat erover wordt gepraat. Open en eerlijk met elkaar praten helpt dat voorkómen.
Met elkaar praten helpt ook om ‘dicht bij elkaar' te blijven. Partners die regelmatig met elkaar praten zullen niet snel het gevoel hebben dat ze er alleen voor staan of dat er een grote kloof tussen hen is. En omdat ze gewend zijn om te praten, zullen ze niet aarzelen om over een nieuw probleem te beginnen, zodat dit meteen kan worden opgelost.
Praten over gevoelens kan moeilijk zijn
Niet iedereen is gewend om over gevoelens te praten. Dat geldt zeker als het om hevige of negatieve gevoelens gaat. Probeer te bedenken dat gevoelens op zichzelf niet goed of fout zijn, niet juist of onjuist. Ze zijn er gewoon. Elk mens heeft positieve gevoelens, maar ook negatieve. Dat is volkomen normaal en niet iets waarover u zich schuldig hoeft te voelen.
"Laatst kreeg hij veel last van z'n buik toen we op het punt stonden naar een concert te gaan waar ik me echt al weken op verheugde. Liederen van Schubert, gezongen door mijn lievelingszangeres... Toen heb ik geroepen: ik ga bij je weg, dan ben ik meteen van die buik van jou verlost!... Terwijl ik het riep voelde ik me al schuldig, omdat het zo gemeen is... Gelukkig reageerde hij erg losjes, hij moest er eigenlijk wel om lachen..."
Verzamel kennis over PDS
Wat voor uw partner geldt, geldt ook voor u: kennis over PDS helpt om er goed mee om te gaan. Als u voldoende weet over PDS van uw partner, zult u uw partner beter begrijpen. U zult ook beter in staat zijn om te helpen. Bedenk dat er veel onzin over PDS wordt beweerd: zorg ervoor dat u over betrouwbare informatie beschikt.
Leid uw eigen leven
Maak er een punt van uw eigen leven te leiden. Sommige mensen cijferen zichzelf te gemakkelijk weg. Doe dat niet. Blijf afspraken maken met uw eigen vrienden en vriendinnen, blijf uw eigen sport of hobby's doen, blijf eten wat u lekker vindt enzovoort.
"Tja, het eten... In het begin probeerde ik te eten wat mijn vrouw at, uit een soort solidariteit. Na een tijdje begon ik het moeilijk te vinden. Ik houd van lekker eten en drinken: van vlees, van pittig eten, van snert op z'n tijd, van een glas wijn. Dus na een tijdje heb ik gezegd dat ik weer gewoon wilde eten. Dat betekende weliswaar dat we twee maaltijden klaar moeten maken, maar dat is dan maar zo. Geven en nemen..."
Voorkom dat u opbrandt
Door het PDS van uw partner kan er bij vlagen veel op uw schouders terechtkomen. Dit geldt zeker als er problemen ontstaan: als PDS niet onder controle komt, als uw partner zich weinig actief opstelt of door de problemen erg somber wordt, niet meer kan werken enzovoort.
Naast uw werk kan er ook de zorg voor de kinderen en het huishouden zijn, het onderhouden van sociale contacten, het bijhouden van de administratie, enzovoort. De kans bestaat dat u te veel hooi op de vork neemt en dat u op een slechte dag afknapt, dat u opbrandt.
Probeer daarom uw grenzen in de gaten te houden. Blijf goed voor uzelf zorgen. Dat betekent: zorg voor voldoende rust en ontspanning.
"Ik ga elke week een avond uit met vriendinnen. Naar de film, dansen, een concert, van alles. Toen het met mijn vriend niet zo goed ging, ben ik een tijdje niet mee uit gegaan. Ik voelde me ‘verplicht' thuis te blijven. Maar na een week of drie begon ik het zo te missen dat ik weer ben gegaan, ook al ging het nog steeds niet zo goed met mijn vriend. Ik heb het nodig, die uitjes, om bij te kletsen, uit te waaien, de boel even de boel te laten..."
Als u er zelf niet uitkomt: vraag hulp
Voorkómen dat u opbrandt kan ook betekenen dat u tijdig om hulp vraagt. Als er door PDS problemen ontstaan of dreigen te ontstaan, aarzel dan niet: vraag hulp. U kunt voor deze hulp in eerste instantie terecht bij uw huisarts. Deze kan u eventueel doorverwijzen naar een maatschappelijk werker, de thuiszorg of een (eerstelijns)psycholoog. Deze hulpverleners kunnen met u over de problemen praten, helpen de zaken op een rijtje te krijgen en om oplossingen te bedenken.
"Ach, iedereen heeft wel wat. Natuurlijk is het PDS van mijn partner ontzettend vervelend, ook voor mij. Maar het is niet nodig om er een groot drama van te maken. Bovendien: we zijn toch in dit schuitje gestapt omdat we elkaars leven willen delen? Daar horen dan ook de moeilijke kanten bij, vind ik."
Moedig uw partner aan
De meeste mensen met PDS hebben hun klachten redelijk onder controle. Dat wil niet zeggen dat ze nooit klachten hebben, maar wel dat ze weten hoe ze met hun klachten om moeten gaan om er zo min mogelijk last van te hebben. Op die manier lukt het vaak een ‘normaal' leven te leiden, waarin PDS niet een voortdurende stoorzender is.
U helpt uw partner door hem of haar hierbij te steunen en ervoor te zorgen dat een ‘normaal' leven voorop blijft staan - en niet PDS. Soms zal PDS een activiteit onmogelijk maken, maar waak er voor dat het vermijden van activiteiten vanwege PDS een gewoonte wordt. Vermijding uit gewoonte is een valkuil. Niemand wordt er beter van: u niet, uw partner niet en het PDS zeker niet.
Als u merkt dat uw partner de neiging heeft activiteiten uit gewoonte te vermijden, praat daar dan over. Vraag uw partner waarom hij of zij dingen niet meer wil. Help oplossingen bedenken voor eventuele problemen. Probeer duidelijk te maken dat sterke vermijding riskant is, niets oplost en ook voor u vervelende gevolgen heeft. Moedig uw partner aan om dingen te ondernemen, alleen of samen.
Als dit niet lukt en u merkt dat uw partner steeds angstiger wordt of steeds sterker vermijdingsgedrag vertoont, is het aan te raden uw partner hulp te laten zoeken. Nogmaals: vermijding uit gewoonte is een valkuil, lost niets op en is een risico omdat het de problemen vaak alleen maar groter maakt.
"Mijn vrouw is door haar PDS angstiger geworden. Zij zegt daarom snel nee. In het begin gaf ik altijd toe, maar tegenwoordig niet meer. Er kan natuurlijk een goede reden zijn om iets niet te doen, maar geregeld is het alleen maar angst, en dat vind ik géén goede reden. Als angst gaat overheersen, heb je geen leven meer. Dat geldt voor mijn vrouw, maar net zo goed voor mij."