Problemen oplossen

Eerste stap: ga na wat de oorzaak is

Bij problemen moet u eerst bedenken wat de mogelijke oorzaak is. Ontstaan de problemen door uw werk of door uw klachten? Probeer dit samen met uw hulpverlener – meestal de huisarts - te achterhalen. Kunt u misschien uw eetgewoonten aanpassen, heeft u een aanvullende therapie nodig of ligt de oorzaak bij het werk? Het is niet altijd eenvoudig een duidelijke oorzaak te vinden - over PDS is nog steeds veel niet bekend -, maar soms kan dat wel. Als u weet wat de oorzaak van uw problemen is, kunt u gerichter zoeken naar oplossingen.

Neem initiatief

Neem zelf het initiatief om problemen te signaleren en op te lossen. Als ervaringsdeskundige weet u het beste wat wel en wat geen effect heeft. Door het initiatief te nemen maakt u de kans groter dat er effectieve oplossingen worden gekozen.

U kunt hierbij gebruikmaken van mijnwerkscan.nl. Deze scan geeft u binnen 10 minuten meer inzicht in uw werkvermogen plus adviezen om uw werksituatie te verbeteren. Uw werkvermogen is de mate waarin u lichamelijk en geestelijk uw huidige werk kunt doen. Deze scan helpt u om een goed evenwicht te bewaren tussen uw inzet en belastbaarheid, zodat u met meer plezier aan het werk blijft. Het is mogelijk om naar aanleiding van deze werkscan een gesprek aan te vragen met een deskundige. Hieraan zijn kosten verbonden. Werkgevers zijn vaak bereid deze kosten te vergoeden.

Met de online EigenWerkWijzer ontdekt u hoe u zo optimaal mogelijk uw werk kunt blijven doen. Met optimaal bedoelen we: voor langere tijd het beste uit uzelf en uw leven halen, zonder op te branden. U gaat in de EigenWerkWijzer na wat uw beperkingen zijn, en waar passend werk voor u aan zou moeten voldoen. Wat voor werk u ook doet, u heeft altijd te maken met anderen: uw werkgever, uw collega's of klanten. Zo nu en dan moet u met hen praten over uw mogelijkheden en beperkingen en wat u nodig heeft om goed uw werk te kunnen doen. In de EigenWerkWijzer onderzoekt u wie belang heeft bij informatie over u, en op welk moment deze informatie gedeeld kan worden. U gaat ook na met wie welke afspraken moeten worden gemaakt. De EigenWerkWijzer vindt u bij Blik op Werk.

We noemen hieronder een aantal algemene oplossingen voor problemen op het werk.

Uw werk aanpassen

Het kan zijn dat u door uw klachten uw werk niet meer - volledig - kunt blijven doen. Vaak zijn er aanpassingen van uw werk mogelijk, waardoor u toch kunt blijven werken. Uw werkgever is verplicht actief aan deze aanpassingen mee te werken. Probeer eerst zelf na te denken over mogelijke aanpassingen. Zo kunt u zelf een steentje bijdragen aan de oplossing.

Ander werk

Als uw huidige functie niet meer haalbaar is, moet uw werkgever nagaan wat de mogelijkheden voor aangepast werk zijn en deze met u bespreken. U zit bijvoorbeeld veel op de weg, verblijft regelmatig in het buitenland of luncht vaak met klanten, waardoor het u niet lukt gezond te eten. 

U kunt bij uzelf nagaan of u hier ook last van heeft. Zo ja, dan is dat een reden om na te denken over andere werkzaamheden of zelfs een andere baan. Overleg zo nodig met de bedrijfsarts. Wanneer de bedrijfsarts uw PDS onderkent, kan hij of zij u meer vertellen over de relatie tussen uw werk en uw klachten.

Misschien kunt u door uw klachten niet meer al uw werkzaamheden doen, maar nog wel een gedeelte ervan. Bepaalde taken kunnen dan door collega’s worden overgenomen of misschien helemaal vervallen.

Aangepaste werkplek

In de Arbowet staan allerlei maatregelen die genomen moeten worden om werknemers veilige, gezonde werkomstandigheden te geven.

Het kan nodig zijn dat uw werkplek wordt aangepast. Wanneer u veel last heeft van diarree – in combinatie met winderigheid – kunt u zich heel opgelaten voelen. Een rustige werkplek in de buurt van een toilet kan dan heel geruststellend zijn.

Volgens de nieuwe arbowet moet de werkgever ervoor zorgen dat u de bedrijfsarts moet kunnen bezoeken als u vragen heeft over werk en uw gezondheid. U mag dit zelf desgewenst anoniem aanvragen. De bedrijfsarts koppelt alleen iets terug aan uw werkgever als iets noodzakelijk is voor de uitvoering van uw werk. En alleen met uw toestemming.

Andere werktijden

Misschien kunt u uw werktijden of rooster aanpassen. Als u regelmatig last heeft van lichamelijke klachten, zoals buikpijn en vermoeidheid, kan minder uren werken een uitkomst zijn. Of misschien heeft u baat bij langere pauzes, later beginnen met werken of gedeeltelijk thuiswerken. Probeer samen met uw leidinggevende te bekijken wat de mogelijkheden zijn.

Mijn re-integratieplan

Deze online tool helpt u te achterhalen wat er van u en uw werkgever verwacht wordt, waarom u niet meer (volledig) kunt werken, welke aanpassingen en maatregelen er nodig zijn en hoe u de gesprekken met uw werkgever en bedrijfsarts kunt voeren. Zie www.mijnreintegratieplan.nl.

Een andere baan bij uw huidige werkgever

Een andere mogelijkheid is dat u bij uw huidige werkgever ander werk gaat doen, dus eigenlijk een andere baan krijgt. Dit gebeurt meestal in overleg met de bedrijfsarts die uw werkgever ondersteunt bij de ziekteverzuimbegeleiding en de arbeidsre-integratie (arbeidsre-integratie wil zeggen: weer aan het werk gaan, uitgaand van uw mogelijkheden). De bedrijfsarts kan bepalen welke werkzaamheden wel goed samengaan met uw PDS.

“Mijn baas heeft me laten omscholen voor een administratieve functie, gewoon op kantoor. Als verkoper trok ik het gewoon niet meer. Altijd maar onderweg, van hot naar her, altijd in wegrestaurants eten, altijd weer last van buikpijn. Deze functie gaat me beter af. Het zijn geregelde tijden, geregelde werkzaamheden en afgestemde maaltijden.”

Tips

Wat helpt mensen met PDS om aan het werk te blijven? We noemen hieronder een aantal tips.

• De kans om werk vol te houden neemt af naarmate de lichamelijke belasting en de stress van het werk toenemen. Maak een overzicht van de (deel)taken die goed lukken en de taken die moeilijk gaan of niet mogelijk zijn. Probeer afwisseling te maken tussen lichter werk en fysiek en mentaal inspannende taken. Zorg voor een balans tussen de tijd en energie die nodig zijn voor het werk en het privéleven.
• Zelf oplossingen kunnen bedenken en deze toepassen op het werk helpt om grip te krijgen op de eigen gezondheid. Ook laat u hiermee aan uw werkgever zien dat u zelf verantwoordelijkheid neemt.
• Begrip van de werkgever, leidinggevende en collega’s voor de klachten kan bijdragen  aan uw inzetbaarheid. Als collega’s weten wat er met u aan de hand is, kunnen ze eerder begrip opbrengen en vermindert het sociale isolement waarin u door onbegrip terecht kunt komen.
• Als rekening wordt gehouden met de behoeften van mensen met PDS, zijn positieve effecten voor hun inzetbaarheid te verwachten:

• regelmatig toiletbezoek
• vaste, afgesproken eettijden
• voldoende pauzes
• flexibele werktijden

• Hetzelfde geldt als er goede oplossingen zijn voor specifieke problemen:

• problemen met het woon-werkverkeer
• werkstress
• energieverlies
• verminderde concentratie

• Bovendien kan de inzetbaarheid van mensen met PDS toenemen wanneer het ziekteverzuim bespreekbaar is. Werkgevers kunnen helpen bij de nodige aanpassingen van het werk en de werkomstandigheden.

Mogelijke oplossingen per klacht of probleem

• Pijn > aanpassen dieet, regelmatig bewegen, regelmaat in het leven (inclusief etenstijden), warme kruik, pijnstilling, mogelijkheid om even te kunnen liggen of rusten.
• Vermoeidheid > verminderen van activiteiten, regelmatig rusten, orde, regelmaat, geen lange reistijden, thuiswerken.
• Onvoorspelbaarheid van de klachten > flexibele werktijden.
• Vaak ziekmelden > intensief contact houden met de werkgever over de stand van zaken en het waarom, zelfonderzoek: is er sprake van een patroon en, zo ja, wat is er nodig om dat patroon te doorbreken?
• Arbeidsconflict dat op de loer ligt > goede communicatie.
• Te veel willen doen > houd uw balans in de gaten, plan niet te veel belangrijke evenementen (bijvoorbeeld presentaties, werkbezoeken, lange vergaderingen) per week.
• Onzekerheid > lotgenotencontact, problemen op het werk bespreken, zelf nadenken over oplossingen.
• Zwaar werk > niet doen of hulp vragen.
• Concentratieverlies > vaker rustpauze nemen.
• Wisselend functioneren > flexibele werktijden, aangepast rooster, belangrijke vergaderingen in overleg plannen, dagdelen thuis werken.
• Plotseling naar de wc moeten >  toilet in de buurt, afspraken met collega’s en leidinggevende, geen  lange reistijden.
• Darmgeluiden en of gasvorming > de mogelijkheid om zich af te zonderen of apart te werken.
• Onbegrip bij collega’s en leidinggevende > goede afspraken maken, informatie geven, bijvoorbeeld een brochure van de PDSB.
• Onbegrip bij bedrijfsarts en/of verzekeringsarts > gesprekken goed voorbereiden, informatie geven (brochure PDSB).
• Op eigen kosten minder gaan werken > onderzoek de mogelijkheid van een gedeeltelijke uitkering.

Ziekmelden

Een belangrijk dilemma is de ziekmelding. Wanneer doet u dat? En wanneer meldt u zich weer beter?  Wanneer u zich in de ochtend ziek voelt en afmeldt, wordt u die dag niet meer op het werk verwacht. Wat doet u als de klachten vervolgens verdwijnen en u weer aan het werk zou kunnen? Eigenlijk zit u dan onnodig ziek thuis. Soms is het mogelijk om het zo te regelen dat u zich op wisselende tijdstippen beter kunt melden.

Werkgevers vragen steeds vaker naar wat nog wel mogelijk is bij ziekte. Ga dus ook na wat u nog wel zou kunnen doen.

Hulp

Problemen worden het beste opgelost in samenwerking met de werkgever. Als dat niet goed lukt, kan hulp worden ingeschakeld.

Bedrijfsarts

De meeste bedrijven werken samen met een bedrijfsarts, die doorgaans in dienst is bij een Arbo-dienst. De bedrijfsarts begeleidt zieke werknemers. Als u door uw PDS problemen heeft op het werk - of problemen dreigt te krijgen -, kan het advies van een bedrijfsarts zinvol zijn. De inzet van dat advies is om uw werk zo te organiseren, dat u uw werk goed kunt (blijven) doen. Een iets ander takenpakket, hulp bij bepaalde zaken, misschien andere werktijden - er zijn allerlei mogelijkheden. Denk goed na over mogelijke oplossingen. U weet immers zelf wat het beste werkt.

Job coach

Op grond van de Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen kunt u in aanmerking komen voor begeleiding door een ‘job coach’, iemand die u helpt bij allerlei zaken rondom het werk.

Kijk op www.uwv.nl of neem contact op met het UWV via 0900 – 9294. Op www.blikopwerk.nl/keurmerk vindt u jobcoaches die het kwaliteitskeurmerk van Blik op Werk bezitten.

Tips

• Maak een kort verslag van belangrijke gesprekken. Leg hierin de afspraken vast en de reden voor de afspraken. Geef uw gesprekspartner een kopie, dan verkleint u de kans op misverstanden. 
• Maak gebruik van alle beschikbare kennis en adviezen. Laat u informeren door onafhankelijke instanties en schakel deskundigen in, bijvoorbeeld via de ondernemingsraad (OR), een vakbond, rechtsbijstand of een organisatie voor mensen met een aandoening of beperking, zoals Ieder(in) en MEE.
• U kunt ook veel online informatie krijgen: bijvoorbeeld via www.werkhoezithet.nl. Op deze website vindt u ook een forum waarop u (anoniem) uw vragen kunt stellen.
• Blijf op de hoogte van de huidige wetgeving. Regelingen rondom werken met een chronische ziekte veranderen regelmatig, dus zorg voor actuele informatie.