Gele vlaggen

Gele vlaggen: probeert u pijn zo veel mogelijk te vermijden?

Met ‘gele vlaggen’ bedoelen artsen signalen die erop wijzen dat u – als gevolg van de pijn - gedachten heeft waardoor u beperkt wordt uw rugpijn aan te pakken. Door emoties als angst of een bepaalde stemming zoals somberheid, gaat u activiteiten zo veel mogelijk uit de weg. We hebben eerder uitgelegd dat veel mensen dit doen. Het is een begrijpelijke reactie: we hebben geleerd om pijn te zien als een waarschuwing. Bij rugpijn is het vermijden van activiteiten (als gevolg van de pijn) echter een valkuil. Rust roest: door pijn te vermijden houdt u uw rugpijn juist in stand. Dat betekent dat u kans loopt dat uw rugpijn chronisch wordt, dus heel lang gaat duren.

Chronische rugpijn kan veel gevolgen hebben, op allerlei gebied: thuis, voor uw relaties, uw werk enzovoort. Het is daarom van groot belang te voorkómen dat uw rugpijn lange tijd gaat duren. Vandaar dat de huisarts meteen al op zoek gaat naar de gele vlaggen. U kunt een gele vlag zien als een waarschuwingssignaal, ongeveer zoals een gele kaart bij het voetbal.

Welke gele vlaggen zijn er?

Deze indeling is gebaseerd op de CBO-richtlijn Aspecifieke lage rugklachten. Er zijn ook andere en meer uitgebreide indelingen mogelijk. Er zijn heel veel gele vlaggen, dus heel veel signalen. Ze kunnen te maken hebben met:

• de aard van uw klachten
• uw emotionele reactie op de rugpijn
• uw gedachten over de rugpijn
• uw gedrag

Hieronder worden deze vlaggen uitgebreider beschreven. Dat gebeurt in de vorm van rijtjes met vragen, die de huisarts of een andere hulpverlener u kan stellen.

De aard van uw klachten

• Heeft u alleen rugklachten, of zijn er ook andere lichamelijke klachten?
• Gebruikt u pijnstillers? Helpen ze?
• Bent u al eens behandeld voor uw rugklachten? Heeft dit geholpen?
• Heeft u nog andere problemen, bijvoorbeeld op uw werk?
• Heeft u ook psychische klachten? Bent u erg somber of voelt u zich eenzaam?
• Is er sprake van een verhoogde spierspanning of gevoelens van stress?

Uw emotionele reactie op de rugpijn

• Maakt u zich veel zorgen over uw rugpijn? Bent u ongerust?
• Bent u bang dat uw rug ernstige schade kan oplopen?
• Voelt u zich bij het bewegen onzeker?
• Heeft u er weinig vertrouwen in dat de rugpijn snel weer zal verdwijnen?
• Heeft u het gevoel dat u uw rugpijn positief kunt beïnvloeden of helemaal niet?

Uw gedachten over de rugpijn

• Denkt u dat er een ernstige afwijking aan uw rug is omdat u pijn heeft?
• Vindt u dat de huisarts u moet verwijzen naar de medisch specialist?
• Ervaart u uw klachten als sterk belemmerend?

Uw gedrag

• Gebruikt u veel pijnstillers?
• Heeft u de neiging naar andere of naar meerdere behandelaars te gaan?
• Meldt u zich vaak ziek?
• Zijn er activiteiten of situaties die u vermijdt?
• Merkt u dat u steeds minder actief wordt?

“Tijdens het gesprek met de huisarts luisterde ik naar mezelf en merkte dat ik me eigenlijk erg door de rugpijn op m’n kop liet zitten. Zonder dat ik het echt in de gaten had. Ergens in m’n achterhoofd was er toch de angst dat het goed mis was, dat ik arbeidsongeschikt zou worden, of verlamd zou raken... Angst kan een geniepige indringer zijn...”