Zwangerschap, reactievermogen, alcohol

Medicijnen, zwangerschap en borstvoeding

Medicijnen zijn niet altijd veilig voor vrouwen die zwanger proberen te worden, zwanger zijn of borstvoeding geven. Het geneesmiddel kan via de bloedbaan van de moeder of via de moedermelk het kind bereiken en schade veroorzaken. Let op: ook medicijnen die door de man worden gebruikt in de periode van conceptie kunnen onveilig zijn.

Meld de arts daarom altijd als u zwanger probeert te worden of bent of dat u borstvoeding geeft. Kijk altijd in de bijsluiter als u zelfzorggeneesmiddelen koopt, dus medicijnen zonder voorschrift van de arts. Bedenk dat ook kruidengeneesmiddelen en alternatieve middelen schadelijk kunnen zijn voor een kind.

Zwangerschap

Als u van plan bent zwanger te worden of dat al bent, meld dit dan aan de arts als deze u medicijnen voorschrijft. De arts zal dan nagaan wat de beste oplossing is. Soms is dat om (tijdelijk) geen medicijnen te gebruiken, soms om medicijnen te kiezen waarvan het risico op schade zo klein mogelijk is. Geen medicijnen gebruiken kan ook risico's opleveren. Als bijvoorbeeld een zwangere vrouw stopt met het gebruiken van middelen tegen epilepsie, is de kans groot dat ze weer aanvallen krijgt.

Meld uw zwangerschap ook bij de apotheek. De apotheek kan dit in het apotheeksysteem zetten en bewaken op geneesmiddelen die u nog voorgeschreven krijgt.

Borstvoeding

Sommige geneesmiddelen kunnen via de moedermelk in het kind terechtkomen. Er zijn medicijnen waarbij dat geen risico oplevert, maar dat is lang niet altijd zo. Van bepaalde medicijnen is niet zeker welk effect ze hebben, van andere is bekend dat ze schadelijk zijn.

Als er kans is op schade, zal de arts eerst nagaan of er een veilig alternatief is. Soms kunnen de tijdstippen van de borstvoeding en inname van het medicijn zo op elkaar af worden gestemd, dat het risico sterk beperkt wordt. In dat geval wordt de borstvoeding gegeven op een moment dat het medicijn alweer (bijna) is afgebroken. Als u een schadelijk middel tijdelijk moet gebruiken kunt u de borstvoeding een tijdje onderbreken. Door te kolven (en de melk weg te gooien) voorkomt u pijn door stuwing en zorgt u dat de melkproductie op gang blijft. Als u langere tijd een schadelijk middel moet gebruiken, zit er niets anders op dan de borstvoeding te stoppen.

Medicijnen en het reactievermogen

Sommige medicijnen beïnvloeden het reactievermogen. U wordt er suf van, trager, slaperig, minder oplettend enzovoort. Sommige medicijnen beïnvloeden uw controle over bijvoorbeeld de bewegingen van uw armen en benen. Het vervelende is dat u dit zelf niet door hoeft te hebben.

'Dit geneesmiddel vermindert het reactievermogen'

In zulke gevallen vindt u deze tekst als waarschuwing. Vaak staat de tekst zowel op een aparte gele sticker als op het etiket. Kijk altijd in de bijsluiter om welke bijwerkingen het precies gaat.

Risico's

Een verminderd reactievermogen levert risico's op. Als u deze medicijnen gebruikt, is het niet zonder meer veilig dat u een auto bestuurt of met zware machines werkt. Ook een eindje fietsen, skaten of een andere sport kan riskant zijn.

Wat autorijden betreft is de wet duidelijk: u bent strafbaar als u rijdt onder invloed van een stof die de rijvaardigheid beïnvloedt. Deze duidelijkheid geeft echter geen echt houvast. Niet iedereen gebruikt deze middelen in dezelfde dosering en iedereen reageert er anders op. De wet kan dus duidelijk zijn, de praktijk is dat veel minder. In de andere gevallen - werken met zware machines enzovoort - is er nog minder duidelijkheid.

In zijn algemeenheid geldt: als u medicijnen gebruikt die uw reactievermogen kunnen beïnvloeden, vermijd dan activiteiten waarbij dit riskant kan zijn. Als vermijden niet mogelijk is, overleg dan met uw arts of apotheker. Vraag hem of haar of het verantwoord is om een auto te besturen. Mogelijk kunt u voorzorgsmaatregelen nemen, bijvoorbeeld: korte afstanden rijden, vaker pauze nemen, niet 's nachts rijden. Rijd niet als u wazig ziet, slaperig bent en moeite heeft met concentreren, schrikt om niets, slingert of niet meer goed weet welke route u heeft genomen.

In de apotheek krijgt u informatie over de wijze waarop het reactievermogen beïnvloed wordt: er zijn middelen waarbij u vanaf een bepaalde dosis niet mag autorijden. Er zijn middelen waarbij u gedurende een aantal uren na inname niet mag autorijden. Er zijn middelen waarbij het de eerste twee weken niet mag en er zijn ook middelen waarbij autorijden helemaal wordt afgeraden.

Soms is er een alternatief middel beschikbaar dat geen invloed heeft op het reactievermogen. Informeer hiernaar bij uw arts of apotheker. Zie ook: www.rijveiligmetmedicijnen.nl.

Alcohol

Als u medicijnen gebruikt en bovendien alcohol drinkt, is het sterk af te raden een auto te besturen of andere dingen te doen waarbij een verminderd concentratievermogen riskant is.

Medicijnen en alcohol kunnen elkaar over en weer beïnvloeden. Er zijn drie mogelijke effecten.

• Sommige medicijnen vertragen de afbraak van alcohol, waardoor giftige afbraakproducten langer in het bloed blijven. Dat geeft klachten, waaronder een warm, rood gezicht, misselijkheid en hoofdpijn.
• Alcohol kan de afbraak van medicijnen vertragen. Dat betekent dat een medicijn langer in uw lichaam blijft. Dat heeft hetzelfde effect als een te hoge dosis.
• Alcohol kan van sommige medicijnen de werking én de bijwerkingen versterken.

In zijn algemeenheid is het dus aan te raden voorzichtig te zijn om alcohol en medicijnen te combineren. In bepaalde gevallen vindt u op het etiket of in de bijsluiter een directe waarschuwing.

Gele sticker

Een gele sticker wil zeggen dat een medicijn uw reactievermogen beïnvloedt. Alcohol versterkt dit effect.

Gebruik geen alcohol bij dit middel

Deze tekst op het etiket geeft aan dat de combinatie van het medicijn en alcohol vervelende effecten geeft: warm, rood gezicht, misselijkheid, hoofdpijn, daling van de bloeddruk (duizelingen, vooral als u opstaat) en hartkloppingen.

Pas op met alcohol

Een etiket met deze tekst wil zeggen dat de alcohol bepaalde effecten van een medicijn versterkt. Als u suf wordt van een middel, zal alcohol dit effect versterken.

Pas op met alcohol in verband met maagklachten

Sommige medicijnen hebben een irriterende werking op de binnenwand van de maag. Alcohol versterkt dat effect.