Migraine bij kinderen
Hoe worden medicijnen bij kinderen gebruikt?
Migraine kan al op jonge leeftijd voorkomen. Medicijnen zijn in de behandeling van migraine bij kinderen niet de eerste stap. Eerst wordt geprobeerd om door het aanpassen van leefstijl (eet- en slaapgewoonten, voldoende ontspanning) en eventueel therapie (fysiotherapie, dieet enzovoort) de migraine te behandelen. Als dit niet voldoende helpt, wordt een aanvalsbehandeling met pijnstillers gestart. Als paracetamol en NSAID's (ontstekingsremmende pijnstillers) onvoldoende helpen zal het kind worden doorverwezen naar de (kinder)neuroloog.
Soms wordt bovendien een preventieve behandeling met medicijnen geadviseerd. Dit gebeurt alleen bij kinderen ouder dan twaalf jaar.
Aanvalsbehandeling
Een aanvalsbehandeling wordt stapsgewijs opgebouwd. Deze lijken op de stappen die bij volwassenen worden genomen, maar de hoeveelheden zijn kleiner. De stappen zijn:
- eerste stap: een eenvoudige pijnstiller, eventueel in combinatie met een middel tegen misselijkheid
- tweede stap: een ontstekingsremmende pijnstiller, eventueel in combinatie met een middel tegen misselijkheid
- derde stap: triptanen: een neusspray met sumatriptan; dit middel is speciaal voor kinderen vanaf twaalf jaar geregistreerd
Aanvalsbehandeling > eerste stap: eenvoudige pijnstiller
- paracetamol (Daro paracetamol, Kinderparacetamol, Panadol junior, Paracetamol, Sinaspril Paracetamol)
Bijwerkingen
- Bijwerkingen komen zelden voor. Als deze toch voorkomen zijn ze meestal niet ernstig: allergie (rode huiduitslag).
- Bij gebruik van maanden of jaren of een hoge dosering kan schade aan de lever en - minder vaak - de nieren ontstaan. Ook kunnen er veranderingen in het bloed ontstaan. Bij een lage dosering treden deze ernstige bijwerkingen niet op. Kinderen krijgen deze middelen alleen in een lage dosering.
- Hoe vaker pijnstillers worden gebruikt, hoe groter de kans op bijwerkingen, terwijl het pijnstillend effect niet altijd toeneemt (het zogenaamde 'plafondeffect').
Aanvalsbehandeling: middelen tegen misselijkheid
- domperidon (Domperidon, Motilium)
- metoclopramide (Metoclopramide, Primperan)
Bijwerkingen
De meest voorkomende bijwerkingen zijn:
- domperidon: darmkrampen (voorbijgaand) en droge mond
- metoclopramide: slaperigheid, verstopping of juist diarree, bewegingsstoornissen
Bijzonderheden
- Met name vanwege de mogelijke bewegingsstoornissen is het beter metoclopramide niet te gebruiken.
Aanvalsbehandeling > tweede stap: ontstekingsremmende pijnstillers
- ibuprofen (Advil, Brufen, Ibuprofen, Nurofen, Sarixell, Spidifen, Zafen)
Bijwerkingen
De meest voorkomende bijwerkingen zijn:
- maagdarmklachten, zoals maagpijn, misselijkheid, overgeven, diarree, verstopping, zuurbranden
- bloedingen: omdat de medicijnen een bloedverdunnende werking hebben, kunnen bloedingen optreden. Er ontstaat bijvoorbeeld sneller een blauwe plek, na het trekken van een kies blijft de wond lang nabloeden of er ontstaan bloedinkjes in de maag of darmen, waardoor de ontlasting zwart of donkergekleurd is. Deze medicijnen mogen om deze reden niet zonder meer samen met andere bloedverdunnende medicijnen worden gebruikt. Als u uw kind een ontstekingsremmende pijnstiller wilt geven of uw kind krijgt deze voorgeschreven, zorg dan dat u goed bent geïnformeerd door uw arts.
Aanvalsbehandeling > derde stap: sumatriptan
- sumatriptan (Imigran, Sumatriptan)
Bijwerkingen
De meest voorkomende bijwerkingen van sumatriptan zijn:
- misselijkheid en braken
- gevoel van warmte of kou
- tintelingen, kriebelingen
- zwaar, warm of pijnlijk gevoel op de borst, in de keel, de nek, het hoofd of de ledematen
- duizeligheid
- vermoeidheid, slaperigheid, gevoel van zwakte
- droge mond
- opvliegers
- bij de neusspray sumatriptan kan verder nog optreden: smaakveranderingen, irritaties of brandend gevoel in neus of keel, bloedneus.
Bijzonderheden
- Van de triptanen is alleen sumatriptan geregistreerd voor het gebruik bij kinderen. In de praktijk worden ook wel eens andere triptanen voorgeschreven. Overleg met uw arts.
- Triptanen mogen niet worden gebruikt door kinderen met bepaalde hartaandoeningen.
Preventieve behandeling bij migraine
| Episodische migraine | |
| Effectief, in studies bij volwassenen en bij kinderen, matig - geen bewijs | Propranolol: hiervoor wordt een opbouwschema geadviseerd, oraal: 8 tot 12 jaar: 40 mg/dag in 2 doses. 12 tot 18 jaar: 80 mg/dag in 2 doses. Valproaat MGA met opbouw naar dosis van 10 mg/kg |
| Effectief, in studies bij volwassenen, bij kinderen niet onderzocht | Candesartan: ≥ 6 jaar en < 50 kg: 4-8 mg/dag in 1 dosis; ≥ 6 jaar en ≥ 50 kg: 4-16 mg/dag in 1 dosis |
| Effectief, slechts in een trial onderzocht | Flunarizine 1 dd 5 mg (= max bij G < 40 kg), opvoeren per maand tot 1 dd 10 mg bij kinderen van > 40 kg |
| Gering effectief, in studies onvoldoende bewijs | Amitriptyline a.n. start: 1 dd 10 mg, opvoeren met 10 mg per 4-6 weken; doel: 1 dd 25-30 mg Pizotifeen 1 dd 0,5 mg, opvoeren per week tot 1 dd 1,5 mg (max 2,0 mg) Topiramaat start: 1 dd 15/25 mg, per week of per 2 weken opvoeren; doel 2 dd 50 mg (kan verder tot max 200 mg maar geen verschil in effect met 100 mg aangetoond) |
Ook voor de preventieve behandeling wordt de medicatie voorgeschreven door een neuroloog. De behandeling duurt maximaal zes maanden.
Preventieve behandeling > eerste stap: propranolol
- propranolol (Propranolol)
Bijwerkingen
De meest voorkomende bijwerkingen van propranolol zijn:
- tragere hartslag en lagere bloeddruk; dit zijn 'normale' effecten van dit middel, maar omdat het middel hier een andere indicatie heeft, gelden deze effecten als bijwerking
- kortademigheid, benauwdheid
- koude handen en voeten
- sneller moe zijn; vermoeidheid
- angstdromen
Bijzonderheden
- Propranolol is een bètablokker. Dit middel wordt onder meer bij hoge bloeddruk voorgeschreven. Het werkingsmechanisme bij migraine is onduidelijk.
Preventieve behandeling > tweede stap: flunarizine
- flunarizine (Flunarizine, Sibelium)
Bijwerkingen
De meest voorkomende bijwerkingen van flunarizine zijn:
- sufheid
- slaperigheid
- wazig zien
- een verminderd reactievermogen
- soms: gewichtstoename en meer eetlust.
Bijzonderheden
- Pas op met activiteiten waarbij oplettendheid nodig is. Dit middel kan het reactievermogen (tijdelijk) verminderen.
Preventieve behandeling > derde stap: anti-epilepticum
- topiramaat (Topamax, Topiramaat)
Bijwerkingen
- topiramaat heeft soms de volgende bijwerkingen: maagdarmklachten, verminderde eetlust (en daardoor soms gewichtsverlies), vermoeidheid, duizeligheid, draaierig gevoel, keelpijn, loopneus, verstopte neus, doof of tintelend gevoel in armen en benen.
Bijzonderheden
- Pas op met activiteiten waarbij oplettendheid nodig is. Het middel kan het reactievermogen (tijdelijk) verminderen.
Preventieve behandeling > vierde stap: valproïnezuur
- valproïnezuur (Dekapine, Natriumvalproaat, Orifil, Valproïnezuur)
Bijwerkingen
- valproïnezuur heeft zelden de volgende bijwerkingen: maagdarmklachten, veranderingen in gewicht, haaruitval (meestal tijdelijk), verminderde aanmaak van bloedplaatjes (en daardoor verhoogde kans op bloedingen; waarschuw de arts als u blauwe plekken of bloedneuzen krijgt).