Let op de valkuilen

Wat wordt bedoeld met ‘valkuilen'?

Uw partner helpen is gemakkelijker gezegd dan gedaan. In de praktijk blijkt dit soms behoorlijk moeilijk te zijn. Hieronder worden daarom enkele ‘valkuilen' beschreven: zaken die het moeilijk maken uw partner op een goede manier te helpen.

Probeer uw partner zo actief mogelijk te maken

Bij chronische rugpijn is het advies om zo veel mogelijk dingen ‘gewoon' te blijven doen. Het uitgangspunt is: alles blijven doen, óók met pijn, tenzij het echt niet gaat. Voor de meeste mensen met rugpijn is het risico dat ze te weinig doen, niet dat ze te veel doen. Het uitgangspunt is niet: zo min mogelijk doen.

Een voorbeeld: uit eten gaan

Hierboven werd al het voorbeeld gegeven van uit eten gaan. Uw partner wil dat liever niet meer, omdat hij of zij dan te lang in een ‘slechte' stoel moet zitten. U gaat hierin mee omdat u zich dit goed kunt voorstellen. Daar schiet niemand iets mee op, u niet, maar uw partner ook niet. Sterker nog, het betekent een stap achteruit: u levert immers een pleziertje in. Uw partner denkt misschien dat het beter is voor de rug om niet uit eten te gaan, maar dat is niet zo: door de rug steeds te ontzien zullen de klachten juist toenemen.

In dit voorbeeld is het daarom beter om juist niet toe te geven aan uw partner. U kunt voorstellen om op een rustige avond uit eten te gaan, zodat het etentje niet te lang duurt. Uw partner kan in het restaurant vragen of ze een kussentje hebben voor in de stoel, zodat de rug beter ondersteund wordt. Samen kunt u afspreken om niet meer zo vaak uit eten te gaan als u gewend was, maar nog wel af en toe. Zo zijn er meer dingen te verzinnen die het mogelijk maken om toch uit eten te blijven gaan.

U kunt een belangrijke rol spelen

U kunt dus een belangrijke rol spelen door activiteiten van uw partner aan te moedigen. Oefenen, een hobby doen, een wandeling maken, op bezoek gaan bij vrienden - het zijn allemaal dingen die uw partner helpen om de rugpijn aan te pakken. Moedig ze daarom zo veel mogelijk aan.

Misschien remt u zelf een actieve leefstijl af

Soms is het niet degene met rugpijn, maar zijn het juist anderen die een actieve leefstijl afremmen. Misschien herkent u dit bij uzelf. Bijvoorbeeld: u neemt allerlei huishoudelijke karweitjes van uw partner over. Of: u stelt zelf voor dit jaar maar niet op vakantie te gaan. Waarschijnlijk doet u dit met de beste bedoelingen, bijvoorbeeld uit bezorgdheid, of omdat u denkt dat het beter voor uw partner is.

Als u dit herkent, is het aan te raden de adviezen over de aanpak van chronische rugpijn nog eens te lezen. Daarin staat beschreven waarom het beter is dat uw partner juist zo actief mogelijk blijft.

Hou een partner die verandert niet tegen

Een belangrijke stap om chronische rugpijn aan te pakken, is een actievere leefstijl. In de praktijk betekent dit dat uw partner allerlei dingen in zijn of haar leven zal veranderen. Elke ochtend oefeningen doen, weer met een hobby beginnen, regelmatig gaan fietsen, vrijwilligerswerk gaan doen, weer aan het werk gaan enzovoort.

Deze veranderingen hebben ook gevolgen voor u, en dat kunnen vervelende gevolgen zijn. Misschien moet u taken die u erg leuk vond weer aan uw partner overlaten, zoals tuinieren. Of misschien zit u opeens weer twee avonden per week alleen thuis omdat uw partner een cursus doet. U kunt daarom - bewust of onbewust - de neiging hebben deze veranderingen tegen te houden. Ook dat is een valkuil.

Als u merkt dat uw partner weer actiever wil worden, kunt u voorstellen dat hij of zij ook weer activiteiten gaat doen die u beiden leuk vindt. Uit eten, naar de film, wat dan ook. Daarmee voorkómt u dat u alleen met de nadelen te maken krijgt.

Zorg dat uw partner niet afhankelijk van u wordt

De derde valkuil is dat uw partner afhankelijk van u wordt. Een voorbeeld hiervan is dat uw partner alle beslissingen aan u overlaat, ook simpele beslissingen die hij of zij vroeger zelf nam. Een ander voorbeeld is dat uw partner alleen nog iets onderneemt als u meegaat, ook als u vroeger niet meeging.

Dit overdreven afhankelijk gedrag komt voort uit onzekerheid. Vaak gaat het om een neerwaartse spiraal. Bijvoorbeeld: in het begin tilt uw partner geen zware koffers meer uit angst voor schade aan de rug. Na een tijdje tilt hij of zij ook geen boodschappentas meer. Weer later durft uw partner niet eens meer te stofzuigen. Door altijd toe te geven aan angst en onzekerheid zullen deze beetje bij beetje groter worden. Zo'n neerwaartse spiraal kan blijken uit overdreven afhankelijk gedrag.

U gaat uw partner ‘betuttelen'

U kunt deze afhankelijkheid onbedoeld zélf in de hand werken als u uw partner gaat ‘betuttelen‘. U gaat hem of haar dan als een kind behandelen, neemt alles uit handen, houdt vervelende dingen zo veel mogelijk weg, geeft voortdurend ‘goede raad' enzovoort.

Het komt er op neer, dat u uw partner ‘zielig en hulpeloos' vindt. Uw eigen gedrag maakt de zaak er natuurlijk niet beter op: u ontmoedigt uw partner om zelf problemen op te lossen. Zo wordt uw partner steeds afhankelijker.

"Ik merkte dat mijn vrouw steeds meer dingen voor mij ging regelen, zonder iets te overleggen. Alsof ik een kind was. Op een gegeven moment kocht ze zelfs kleren voor me die gemakkelijk aan en uit zijn te trekken. "Dat is handig vanwege je rug..." Toen ben ik echt uit mijn slof geschoten. Ik heb haar uitgelegd dat ik mijn leven leid zoals ik dat wil. Dat ze me mag helpen en steunen, heel graag zelfs, maar dat ik zelf wil beslissen wat goed en niet goed voor me is. En dat ik absoluut niet houd van geruite blouses en in het vervolg graag weer mijn eigen kleren wilde kopen..."

Er is trouwens niet altijd een scherp onderscheid te maken tussen ‘helpen' en ‘betuttelen'. Als uw partner veel pijn heeft en daardoor de badkamer niet kan schoonmaken, zult u al snel besluiten dit zelf te doen. Voor een ander kan dit op betutteling lijken, terwijl u eigenlijk alleen maar uw partner aan het helpen bent.

Zorg dat u waardering voor uw steun krijgt

De vierde valkuil is, dat u niet altijd waardering krijgt voor uw steun en hulp. Vaak doen partners heel veel voor de ander. In het begin is deze daar dankbaar voor. Na verloop van tijd wordt uw steun misschien vanzelfsprekend gevonden en hoort u nooit meer eens: dank je wel...

Het kan ook zijn dat uw steun in verkeerde aarde valt. Bijvoorbeeld: u moedigt uw partner aan - met goede redenen - om toch te gaan wandelen terwijl hij of zij dat niet wil. Plotseling is uw partner dat zat en slingert u allerlei verwijten naar het hoofd: dat u een zeurkous bent, een bemoeial, een drammer... Kennelijk voelt uw partner zich op zo'n moment te veel betutteld.

Ook andere mensen zullen niet altijd oog hebben voor de gevolgen die de rugpijn voor u heeft, laat staan voor de steun die u uw partner geeft. Daarom zult u ook van hen waarschijnlijk niet veel waardering krijgen. Of: zij zullen alleen vragen hoe het met uw partner en de rugpijn gaat, maar nooit eens of u alles wel aankunt.

Het is dus goed mogelijk dat u zich bij vlagen alleen voelt staan. Dat kan het moeilijk maken positief te blijven en uw partner te blijven helpen en steunen.

"In de periode dat hij veel last had van zijn rug, was het soms net alsof ik weer een kind aan het opvoeden was. Je probeert iemand te helpen, maar dat lukt lang niet altijd. Vaak krijg je alleen maar vervelend commentaar. Je blijft helpen, steunen, richting aangeven, maar soms denk je: waar ben ik in hemelsnaam mee bezig?... Maar goed, net als bij het opvoeden van een kind gaat het om stug volhouden, op een gegeven moment bereik je wel wat..."