Solliciteren

Een geschikte baan zoeken

Zoals we al eerder zeiden, bij ADHD is het vooral van belang een baan te vinden die bij u past. Maar, hoe weet u welke functie geschikt voor u is? Er zijn verschillende manieren om hier achter te komen.

• Praat met mensen die u kennen. Vraag ze wat zij denken over uw beroepskeuze. Praat er ook over met uw coach of therapeut.
• U kunt een beroepskeuze uitstellen door eerst een tijdje via uitzendbureaus te gaan werken. Zo doet u bij verschillende bedrijven ervaring op en leert u waar u wel en niet goed in bent.
• Bij een Werkplein kunt u advies vragen. Samen met de adviseur zet u uw mogelijkheden op een rijtje. Kijk voor een Werkplein bij u in de buurt op www.werk.nl. Bij Werkpleinen zijn ook inloopspreekuren waar u zonder afspraak langs kunt gaan.
• Bij een Werkplein kunt u testen (laten) doen, zoals een beroepskeuzetest of een competentietest. Zo'n test brengt uw sterke en zwakke punten in kaart. Zo krijgt u een beter idee in welke richting u een baan moet zoeken. Er zijn gratis beroepskeuzetests te vinden op internet, bijvoorbeeld via www.beroepskeuzetest.nl of www.123test.nl.

Tip: stel uzelf de juiste vragen

"In hoeverre heb jij afwisseling en uitdaging nodig? Welke mate van structuur is goed voor jou? Welke mate van werkdruk is voor jou optimaal? Moet jij kunnen werken in je eigen tempo? Werk je graag samen met collega’s of juist liever niet of maakt je dat niet uit? Heb jij een rustige, eigen werkplek nodig?"

Vertellen over uw ADHD?

Als u geen baan heeft en (weer) wilt gaan werken, gaat u vroeg of laat solliciteren. Hierbij kan uw ADHD ter sprake komen, bijvoorbeeld bij het sollicitatiegesprek. Het bespreken van uw gezondheid is gebonden aan bepaalde regels. Deze zijn vastgelegd in een wet: de Wet op de medische keuring.

Vooraf: het gaat niet om uw ADHD, maar om uw geschiktheid

Het kan goed zijn om bij een sollicitatie te bedenken dat uw ADHD er niet toe doet. Uw klachten hebben op zichzelf immers niets te maken met hoe geschikt u bent voor een bepaalde baan. Het gaat om uw opleiding, uw kennis, uw instelling, uw ervaring enzovoort. Houd dit altijd voor ogen!

Wet op de medische keuring

Het uitgangspunt van de Wet op de medische keuring is dat uw gezondheid bij een sollicitatie niet mag worden besproken, tenzij uw gezondheid direct te maken heeft met de baan waarnaar u solliciteert. Bij ADHD zal dit zelden een rol spelen. U zult zelf waarschijnlijk niet willen solliciteren naar een baan waarvan u weet dat ADHD een hindernis zal zijn.

Niet vertellen

In veel gevallen hoeft u in uw sollicitatiebrief dus niet te schrijven over uw ADHD. Het is zelfs aan te raden om dit niet te doen omdat u hiermee de kans kleiner maakt dat u wordt uitgenodigd voor een gesprek - over ADHD bestaan nogal wat vooroordelen.

Als uw ADHD toch ter sprake komt

Als u besluit wel over uw ADHD te vertellen, kunt u dit het beste zo laat mogelijk in de sollicitatieprocedure doen, bijvoorbeeld als duidelijk is dat de werkgever u een arbeidscontract gaat aanbieden.

Ook tijdens het sollicitatiegesprek hoeft uw ADHD niet ter sprake te komen: er mag in beginsel niet naar uw gezondheid worden geïnformeerd. In de praktijk blijkt echter dat er tijdens een sollicitatiegesprek toch wel eens naar de gezondheid gevraagd wordt, ook al mag dit niet. Als u solliciteert vanuit arbeidsongeschiktheid is deze kans zelfs groot.

Tips

Wat kunt u doen als uw gezondheid toch ter sprake wordt gebracht? Hieronder vindt u enkele adviezen. Bekijk ze kritisch: het zijn algemene adviezen en voor u kan een situatie anders liggen.

• U kunt weigeren om antwoord te geven door te zeggen dat uw gezondheid niets te maken heeft met de baan waarnaar u solliciteert. Dat zal echter geen goede indruk maken, zodat de kans erg klein wordt dat u de baan krijgt. Het is dus beter om toch antwoord te geven.
• U kunt vragen aan de werkgever waarom hij of zij naar uw gezondheid informeert: zijn er specifieke functie-eisen? Meestal zijn deze er niet, of waren deze vooraf al bekend. Indien uw klachten geen invloed hebben op uw functioneren in deze baan kunt u aangeven dat er geen gezondheidsklachten zijn die u ongeschikt maken voor deze functie. Als dit wel het geval is, hoeft u niet te zeggen wat u heeft, maar wel wat uw beperkingen op het werk zijn, bij voorkeur met oplossingen voor eventuele problemen.
• Vertel geen algemeen verhaal over ADHD. Beperk u tot informatie over uw eigen omstandigheden en houd de informatie beknopt. Probeer de nadruk te leggen op wat u wél kunt, niet op wat u níet kunt. Dus, ga uit van uw mogelijkheden en niet van uw beperkingen. Het gaat er immers om waarom u geschikt bent voor de baan. Vergeet dus vooral niet uw positieve eigenschappen te noemen: veel dingen tegelijk kunnen, creativiteit, enthousiasme enzovoort.
• Als u op het moment van solliciteren arbeidsongeschikt bent, is een positief verhaal ook van belang. Vertel dat u vanwege uw gezondheid een tijd arbeidsongeschikt bent geweest, maar nu weer kunt en wilt gaan werken. Benadruk uw motivatie en uw kwaliteiten en geef aan waarom de aangeboden baan voor u interessant is. U kunt ook aangeven dat er voorzieningen zijn waar u en uw werkgever gebruik van kunnen maken. Zie hiervoor deze link van het UWV.
• Zorg voor goede referenties. Vraag uw vorige werkgevers - met wie u goed heeft gewerkt - of zij gebeld mogen worden. Zij kunnen vertellen wat voor werknemer u bent en zo de koudwatervrees bij een nieuwe werkgever wegnemen.
• Neem korte schriftelijke informatie mee. Patiëntenvereniging Impuls & Woortblind (033 - 247 34 84, www.impulsenwoortblind.nl) heeft een handige serie folders Impuls legt uit. Kijk in de webshop bij de boeken.

Zie ook de sollicitatiegids Solliciteren en gezondheid, te vinden op de website van van Blik op Werk.