Streven naar een gezond gewicht

Als uw gewicht een extra risico betekent voor uw gezondheid is het verstandig om af te vallen.

Overgewicht en ITP

Streven_naar_een_gezond_gewicht_IS_000016156464_LargeIn Nederland zijn er steeds meer mensen die te zwaar zijn. Uw gewicht kan toenemen als u meer energie binnenkrijgt dan u verbruikt, dus als u te veel eet of te weinig beweegt. Als u te zwaar bent voelt u zich misschien niet erg prettig bij deze extra kilo’s. Als er echt sprake is van overgewicht kunnen er gezondheidsproblemen ontstaan.

  • Overgewicht vergroot het risico om bepaalde aandoeningen te krijgen, zoals diabetes of hart- en vaataandoeningen (waaronder een hersenbloeding). Als u langere tijd corticosteroïden gebruikt heeft u toch al een verhoogd risico op diabetes, en is het raadzaam te streven naar een gezond gewicht.
  • Verder vormt overgewicht ook een extra belasting voor de gewrichten. Sommige mensen met ITP krijgen ook te maken met een reumatische aandoening als SLE of reumatoïde artritis. Dit kan een extra reden zijn om af te vallen.
  • Tot slot vergroot overgewicht het risico op aambeien, en dus op bloedingen. Meer informatie over aambeien vindt u op de website van de Maag Lever Darm Stichting (www.mlds.nl).

Bijwerking medicijnen

Als u langdurig corticosteroïden gebruikt kan uw gewicht snel toenemen. De extra kilo’s kunnen dan een bijwerking van de medicijnen zijn. Bij ITP komt dit niet zo heel veel voor omdat corticosteroïden meestal maar kort gebruikt worden.

Het extra gewicht dat ontstaat hoeft bovendien niet altijd uit vet te bestaan, het kan ook gaan om vocht. Na het stoppen met de medicijnen raakt u dit vanzelf weer kwijt.

BMI

De Body Mass Index (BMI) is een berekening waarmee u kunt bepalen of u overgewicht heeft. Deze methode is het meest betrouwbaar en wordt ook door artsen gebruikt.

Om de rekensom te kunnen maken moet u weten hoeveel u weegt (in kilo’s) en hoe lang u bent (in meters). We laten de berekening zien met behulp van een voorbeeld: iemand met een lengte van 1,80 meter en een gewicht van 78 kilo.

  • Bereken eerst het kwadraat van uw lengte. Het kwadraat wil zeggen: uw lengte vermenigvuldigd met uw lengte. In het voorbeeld is dat: 1,80 x 1,80 = 3,24
  • Deel vervolgens uw gewicht door de uitkomst. In dit voorbeeld: 78 : 3,24 = 24.
  • U weet nu uw BMI. In het voorbeeld is dit 24.

Mensen met een BMI van meer dan 25 gelden als te zwaar. Bij een waarde van 25 - 30 is sprake van overgewicht. Bij een BMI van 30 of meer is sprake van ernstig overgewicht of ‘obesitas’.

Hoeveel afvallen?

  • Bij een BMI tussen de 25 en 30 heeft u overgewicht. U krijgt dan het advies om in ieder geval te voorkómen dat u verder aankomt. Voorkómen dat u aankomt, kunt u doen door gezond te eten en door regelmatig te bewegen. Op die manier kunt u zelfs wat gewicht verliezen.
  • Bij een BMI van 30 of meer heeft u duidelijk overgewicht. U krijgt dan het advies om af te vallen. Het doel is niet een ideaal gewicht (dus een BMI van minder dan 25), maar een gewichtsafname van tien procent. Hiermee boekt u al veel gezondheidswinst. Een diëtiste kan u ondersteunen.

Aanpak

Afvallen is niet een kwestie van strenge diëten volgen. Het is zeker geen kwestie van kuren, pillen en andere methoden die snel en spectaculair resultaat beloven. Uw doel is om geleidelijk af te vallen en op een gezond gewicht te blijven. Dat doet u door gezonder te gaan eten en meer te bewegen. Om op een goed gewicht te komen kunt u eventueel een zogenaamd energiebeperkt dieet volgen: een dieet waarin het aantal calorieën is beperkt.

“Alle diëten die de afgelopen jaren in de mode waren heb ik uitgeprobeerd. Ze hielpen allemaal… in eerste instantie. Want als ik stopte met het dieet werd ik nog zwaarder dan voor ik met het dieet begon. Het jojo-effect heet dat geloof ik. In overleg met mijn huisarts heb ik toen hulp gezocht bij een diëtiste. Die heeft me vooral gezonder leren eten. Het afvallen ging langzaam, maar het effect is wel blijvend.”

  • Gezond eten. Het Voedingscentrum heeft een aantal spelregels voor gezond eten ontwikkeld. Eet gevarieerd, eet niet te veel, gebruik minder verzadigd vet, eet veel groente, fruit en brood en drink voldoende (minstens anderhalve liter per dag, maar geen alcohol). Voor een praktische toelichting op deze regels kunt u de brochure Gezond genieten met de schijf van vijf van het Voedingscentrum bestellen (www.voedingscentrum.nl). Zie ook het volgende hoofdstuk.
  • Meer bewegen. U beweegt voldoende als u zich elke dag minimaal een half uur inspant. Daarbij hoeft het niet meteen te gaan om intensief sporten, maar bijvoorbeeld om een half uur (stevig) wandelen, fietsen enzovoort. Praktische informatie vindt u in de brochure Een half uur per dag bewegen doet wonderen van de Nederlandse Hartstichting (0900 – 3000 300, www.hartstichting.nl). Zie ook verderop in dit hoofdstuk.
  • Energiebeperkt dieet. In een energiebeperkt dieet is het aantal calorieën beperkt. Dit betekent vooral dat de hoeveelheid (verzadigd) vet is teruggebracht. Bijvoorbeeld: allerlei volvette producten (kaas, boter, vlees) vervangen door magere varianten, vlees zo nu en dan vervangen door vis, geen snacks zoals chips enzovoort. Een praktisch, goed toepasbaar overzicht vindt u in de brochure Energiebeperkt dieet van het Voedingscentrum (www.voedingscentrum.nl).