Hulpverleners voor speciale situaties

Orthopedisch chirurg

Als de huisarts niet helemaal zeker is van de oorzaak van de rugpijn, zal hij of zij u doorverwijzen naar een medisch specialist. Dit kan hij of zij ook doen als het herstel niet volgens verwachting verloopt. Afhankelijk van de situatie, is deze medisch specialist een orthopedisch chirurg (vaak kortweg ‘orthopeed' genoemd) of een neuroloog (zie de volgende paragraaf). Bij een vermoeden van een reumatische oorzaak wordt u doorverwezen naar de reumatoloog.

Een orthopedisch chirurg is een arts die zich heeft gespecialiseerd in aandoeningen van het bewegingsapparaat, dus de botten, gewrichten en spieren. Ook de rug maakt deel uit van dit bewegingsapparaat. Omdat een orthopedisch chirurg meestal in een ziekenhuis werkt, kan hij of zij meer onderzoeken laten doen. De orthopedisch chirurg doet soms ook operaties aan de rug.

Als er niets bijzonders aan de hand blijkt te zijn, wordt u terugverwezen naar de huisarts. Deze zal u verder begeleiden. Als er wel een bijzondere oorzaak van de rugpijn wordt gevonden, zal de orthopedisch chirurg zelf een behandeling instellen of u doorverwijzen naar een andere medisch specialist. Welke dat is, is afhankelijk van de oorzaak.

Neuroloog, neurochirurg

Vaak wordt niet de orthopedisch chirurg, maar de neuroloog ingeschakeld. Een neuroloog is een arts die zich heeft gespecialiseerd in aandoeningen van het zenuwstelsel. Tot dit zenuwstelsel behoren ook het ruggenmerg en de ruggenmergzenuwen. De ruggenmergzenuwen lopen door de wervelkolom en kunnen bekneld raken door bijvoorbeeld een rughernia.

De neuroloog werkt net als de orthopeed in een ziekenhuis en kan daarom meer onderzoeken en behandelingen laten doen dan de huisarts. Ook hier geldt: als er niets bijzonders wordt gevonden, wordt u terugverwezen naar de huisarts. Als er wel een bijzondere oorzaak wordt vastgesteld, zal de neuroloog zelf een behandeling instellen of u doorverwijzen naar een andere medisch specialist.

Rugoperaties kunnen worden gedaan door een neurochirurg

Rugoperaties kunnen worden gedaan door een neurochirurg. Dit is een chirurg die zich heeft gespecialiseerd in operaties aan het zenuwstelsel. Ook orthopedisch chirurgen doen soms deze operaties. Welke van deze twee wordt ingeschakeld verschilt per ziekenhuis en regio.

Reumatoloog

Bij twijfel over de oorzaak van de rugklachten kan ook een reumatoloog worden ingeschakeld. Sommige reumatische aandoeningen kunnen namelijk een oorzaak zijn van rugpijn, zoals de ziekte van Bechterew. Als de huisarts denkt dat dit bij u mogelijk het geval is, kan hij of zij u verwijzen naar de reumatoloog. De reumatoloog kan vaststellen of inderdaad sprake is van een reumatische aandoening en eventueel een behandeling instellen.

Anesthesioloog

Een anesthesioloog is een arts die zich heeft gespecialiseerd in het ‘bestrijden' van pijn. Hij of zij kan worden ingeschakeld bij ernstige chronische pijn. Vaak werkt een anesthesioloog in dat geval in een pijnbehandelteam, bijvoorbeeld op een pijnpolikliniek. Anesthesiologen worden bij aspecifieke lage rugpijn zelden ingeschakeld. Ze kunnen wel worden ingeschakeld als de rugklachten een bijzondere oorzaak hebben.

Pijnstillende medicijnen, elektrische zenuwstimulatie en zenuwblokkades

De anesthesioloog heeft verschillende methoden tot zijn of haar beschikking. Allereerst zijn er pijnstillende medicijnen. Hiervan zijn er erg veel. Ze verschillen in werking, bijwerkingen en in werkingskracht. Het is daarom zaak de juiste medicijnen te kiezen en deze op de juiste manier te doseren.

Naast medicijnen zijn er methoden waarbij de zenuwen worden geblokkeerd of juist geprikkeld. Het prikkelen van zenuwen kan een pijnstillend effect hebben. Dat lijkt vreemd, maar u kunt het vergelijken met het wrijven over een pijnlijke plek: het is alsof de ‘wrijfprikkel' de ‘pijnprikkel' overstemt. Elektrische zenuwstimulatie werkt ongeveer op die manier. Een veel gebruikte methode is TENS, een klein apparaatje dat u op de huid draagt en waarmee prikkels worden afgegeven.

Bij een zenuwblokkade wordt de prikkelgeleiding onderbroken, zodat een pijnprikkel niet meer naar de hersenen kan. Omdat de prikkel de hersenen niet meer bereikt, wordt hij niet meer omgezet in een pijngevoel. Een zenuwblokkade kan alleen worden gedaan als de plaats van de pijn duidelijk is.

Over de toepassing van deze methoden bestaat nog veel discussie. Bij ernstige chronische pijn kunnen ze zinvol zijn, maar bij rugpijn is dat meestal niet het geval. Een nadeel is dat de methode zich richt op de pijn zelf, terwijl de aanpak van chronische rugklachten zich richt op de gevolgen, niet op de pijn.

Zorgboek Pijn

Bij Stichting September is het Zorgboek Pijn verschenen. In het boek vindt u onder meer uitgebreide informatie over het zenuwstelsel, de geleiding van pijnprikkels en methoden van pijnbestrijding. Het boek is te koop bij uw apotheek of via www.stichtingseptember.nl.

Verzekeringsarts

De verzekeringsarts is een arts die betrokken is bij de arbeidsongeschiktheidskeuring.

De verzekeringsarts beoordeelt uw medische situatie. Hij of zij moet op basis daarvan vaststellen in hoeverre u belastbaar bent, dus hoeveel werk u in beginsel nog zou kunnen doen.

Alternatieve behandelaars

Sommige mensen kiezen naast de reguliere behandeling voor een alternatieve behandeling. Voorbeelden hiervan zijn acupunctuur en homeopathie.