De belangrijkste stap
Blijf actief, bouw al uw activiteiten weer op
De aanpak van een hernia is bedoeld om u geleidelijk, maar wel zo snel mogelijk, uw activiteiten weer te laten opbouwen. Meestal lukt dat. Veel mensen kunnen na een week of zes alle normale dagelijkse handelingen weer zelf doen (zichzelf verzorgen, aan- en uitkleden, enzovoort). Na ongeveer twaalf weken doen de meeste mensen weer alles wat ze gewend waren te doen voor de herniaklachten: voor de kinderen zorgen, werken, hobby's, sporten, enzovoort.
Vaak blijven de klachten bestaan
De klachten blijven langer bestaan dan de tijd die mensen nodig hebben om weer actief te worden. Meestal gaat het om rugpijn, maar het kan ook gaan om uitvalsklachten, zoals minder kracht hebben in een voet, teen, arm of hand. Hierover hoeft u zich geen zorgen te maken: vaak verdwijnen zulke klachten binnen een jaar.
Het doel
Het doel van de aanpak is na ongeveer zes weken alle normale dagelijkse handelingen weer te kunnen doen. In het begin - zeg: de eerste twee weken - zult u bepaalde handelingen misschien nog vermijden, omdat ze te pijnlijk zijn. U heeft dan nog vier weken om uw doel te bereiken. Natuurlijk zijn er individuele verschillen, maar om duidelijk te maken hoe een planmatige aanpak eruit ziet, gaan we in dit hoofdstuk uit van vier weken.
ADL-handelingen
Normale dagelijkse handelingen worden ook wel ‘ADL-handelingen' genoemd. ADL staat voor Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen. Het gaat daarbij om de persoonlijke verzorging (wassen, douchen), naar het toilet gaan, aan- en uitkleden, eten en drinken, enzovoort.
Fitter worden
Herstellen betekent ook dat u in deze periode uw uithoudingsvermogen weer moet opbouwen. Waarschijnlijk heeft u het enige tijd rustiger aan gedaan. Dit leidt vaak tot een achteruitgang van uw uithoudingsvermogen en uw spierkracht. Eventueel kunt u op advies of onder begeleiding van een fysiotherapeut of oefentherapeut, oefeningen doen om uw uithoudingsvermogen en spierkracht weer op een goed peil te krijgen.
Een plan maken
De beste manier om weer actief te worden is om dit planmatig aan te pakken. U moet het plan natuurlijk zelf uitvoeren, maar er zijn wel verschillende hulpverleners die u kunnen begeleiden bij het opstellen en uitvoeren van het plan.
Een belangrijke rol is weggelegd voor de ergotherapeut. Ergotherapie richt zich op dagelijkse zaken, zoals zelfverzorging, werk, huishouden of school en vrijetijdsbesteding. Bij het opbouwen van dagelijkse activiteiten kan de ergotherapeut u dus goed adviseren, trainen en begeleiden. Andere hulpverleners op wie u kunt terugvallen zijn de huisarts, fysiotherapeut en oefentherapeut.
Het is belangrijk dat u uw activiteiten stap voor stap weer opbouwt: elke dag een beetje meer en een beetje langer. Het werkt goed om deze activiteiten zo veel mogelijk te koppelen aan alledaagse activiteiten, zodat u er regelmaat in brengt. Voorbeelden zijn:
- U oefent 's ochtends na het douchen, omdat u dan al een beetje warm bent.
- U wandelt 's ochtends en 's middags, omdat op die tijdstippen de hond uitgelaten moet worden.
- U koppelt bezoekjes aan anderen aan het doen van de boodschappen.
"Mijn moeder is een gelovige vrouw. Ze bidt vijf keer per dag met haar gezicht naar Mekka. Toen ze herstelde van haar hernia, deed ze na het bidden vaak een paar oefeningen. Dan ben ik al een beetje warm, zei ze zelf..."
Een uitgebreid plan maken
U kunt er ook voor kiezen een uitgebreid plan te maken. Hierdoor kunt u stap voor stap bewust naar bepaalde doelen toe werken. U heeft altijd overzicht en weet steeds wat de volgende stap is. Een voordeel is bovendien dat u uw vorderingen goed kunt volgen. In het tweede deel van dit hoofdstuk leggen we uit hoe u hierbij te werk kunt gaan.
Let op: dit advies geldt voor iedereen
Het blijkt dat niet iedereen het advies krijgt om zo snel mogelijk weer actief te worden. Vrouwen en ouderen krijgen vaker dan (jongere) mannen het advies om het een tijdje rustig aan te doen.
Zulke adviezen zijn vaak goed bedoeld: ze hebben bijvoorbeeld te maken met respect voor de ouderdom. Omgekeerd kunnen ouderen en vrouwen zelf ook het idee hebben dat zij het beter wat rustig aan kunnen doen. Vrouwen denken misschien: ik ben nu eenmaal niet zo sterk... En ouderen kunnen denken: ach, het gaat nu eenmaal wat moeilijker als je op leeftijd bent...
Dit zijn misverstanden. Het advies om zo snel mogelijk weer actief te worden geldt voor iedereen. Of u nu jong of oud bent, man of vrouw, het gaat erom dat u zo snel mogelijk weer het leven kunt leiden dat u gewend was.
"Vaak werd me hulp aangeboden en meestal moest ik dan zeggen: dank je, maar ik doe het liever zelf. Lastig, want mensen willen je graag helpen: ze zien je ploeteren en komen met de beste bedoeling naar je toe. Vaak legde ik uit waarom ik het liever zelf deed en dan begrepen ze het wel."