Uitlokkende factoren

Wat zijn uitlokkende factoren?

Met uitlokkende factoren bedoelen we: zaken die een rol kunnen spelen bij het ontstaan van psoriasis. Zij kunnen ook bestaande psoriasis verergeren.

De exacte oorzaak van psoriasis is niet bekend. Duidelijk is wel dat psoriasis ontstaat door een combinatie van dingen, waaronder erfelijke aanleg. De factoren die we hier noemen, veroorzaken dus niet op zichzelf psoriasis. Het is bovendien niet zeker dat uw psoriasis op al deze factoren reageert. Mensen zijn gevoelig voor verschillende dingen.

"Ik vond mijn klachten altijd volkomen onvoorspelbaar. Tijdenlang had ik nergens last van en dan, ineens, zat ik onder de plekken. Zomaar, dacht ik. Het heeft jaren geduurd voordat ik een patroon ontdekte: de klachten laaiden altijd op na een drukke periode. Ik zag het verband eerst niet omdat er niets aan de hand leek te zijn op het moment dat ik last kreeg. Pas toen mijn therapeut me een keer vroeg hoe de tijd daarvóór was geweest, viel het kwartje."

Waardoor kunnen de klachten ontstaan of verergeren?

Van een aantal dingen is bekend, dat zij psoriasis kunnen uitlokken of verergeren. Van andere dingen wordt aangenomen dat ze invloed kunnen hebben op de klachten.

Stress

Het is een algemeen aanvaard gegeven dat stress de psoriasisklachten kan verergeren. Veel artsen en mensen met psoriasis zijn het hierover eens. Uit onderzoek is gebleken dat stress en psoriasis vaak samen gaan. Het is echter (nog) niet wetenschappelijk bewezen dat stress psoriasis opwekt of verergert.

Psoriasis zelf kan ook stress veroorzaken. Daarmee is de kans groot dat u in een vicieuze cirkel terechtkomt: door stress laait de psoriasis op; u raakt daardoor gespannen; de spanning verergert de psoriasis enzovoort. Het is moeilijk, maar belangrijk, om te proberen dit patroon te doorbreken.

Infectieziekten

Bij sommige mensen lijkt er een verband te zijn tussen infecties van de bacteriën streptokokken en het uitbreken van psoriasis. Streptokokken veroorzaken onder andere keelontstekingen, blaasontstekingen en bronchitis. Vooral bij kinderen kan een keelontsteking psoriasis guttata uitlokken. Infecties kunnen ook een bestaande psoriasis verergeren.

Hormonen

Een aantal dingen wijst erop dat hormonen een rol kunnen spelen bij psoriasis:

• Hoewel psoriasis op elke leeftijd kan ontstaan, begint het vaak in de puberteit.
• Psoriasis kan ook voor het eerst in de overgangsjaren optreden.
• Veel vrouwen geven aan dat de psoriasisklachten veranderen tijdens en na de zwangerschap. Sommige melden verbeteringen, andere verslechteringen.

Medicijnen

Van een aantal geneesmiddelen is bekend dat zij psoriasisklachten kunnen veroorzaken of verergeren. De bekendste zijn:

• lithium
• bètablokkers
• synthetische malariamiddelen
• NSAID's: ontstekingsremmende pijnstillers (bijvoorbeeld aspirine en ibuprofen)

Het stoppen met corticosteroïden kan ook een verergering van de klachten veroorzaken.

Neem contact op met uw huisarts of apotheker als u vermoedt dat uw medicijnen uw psoriasisklachten beïnvloeden.

Tabak

Uit onderzoek naar psoriasis en roken is gebleken dat er een verband is tussen deze twee. Vooral bij mensen met pustuleuze psoriasis aan de handen en voeten (psoriasis pustolosa palmo-plantaris), is dit verband heel duidelijk. Het is mogelijk dat de aandoening beter verloopt als u stopt met roken.

Alcohol

Er zijn aanwijzingen dat er een verband is tussen (veel) alcohol drinken en psoriasisklachten.

Huidbeschadigingen

Bij ongeveer een kwart van de mensen met psoriasis ontstaat psoriasis (vaak) op de plek van een verwonding. Dit heet het Köbner-fenomeen. Ook andere huidaandoeningen kunnen de psoriasis uitlokken, zoals een schimmelinfectie, eczeem enzovoort. Chemische middelen op de huid zijn ook boosdoeners.

Koud weer

De psoriasisklachten kunnen erger worden bij koud weer. Waarom dat zo is, is (nog) niet bekend.