Verschillende soorten psoriasis

Niet alle psoriasis is hetzelfde

Wie zich in psoriasis verdiept, zal allerlei namen voor soorten psoriasis tegenkomen. Het is niet noodzakelijk deze allemaal te kennen of te onthouden. Uw psoriasis zal niet precies dezelfde zijn als die van een ander, welke soort u ook heeft.

Misschien heeft u al allerlei namen voor psoriasis gehoord, of komt u ze alsnog tegen. Hier zetten we de soorten voor u op een rij, zodat u kunt opzoeken wat de verschillende termen betekenen.

Chronische plaquepsoriasis

Chronische plaquepsoriasis (psoriasis en plaque of psoriasis vulgaris) is de meest voorkomende soort psoriasis. Ongeveer negentig procent van de mensen met psoriasis heeft deze soort. De psoriasisplekken zijn groot en rood en duidelijk begrenst. Op de plekken zitten zilverwitte schilfers.

De plekken kunnen overal op het lichaam zitten. Ze komen het meest voor aan de buitenkant van ellebogen en knieën, laag op de onderrug en op het behaarde deel van het hoofd. Psoriasisplekken op het gezicht komen niet vaak voor.

Psoriasis inversa

Psoriasis inversa betekent ‘omgekeerde psoriasis'. De kenmerken van deze vorm zijn zichtbare plekken in de lichaamsplooien, bijvoorbeeld in de oksels, liezen, onder de borsten en in de bilnaad. Meestal gaat het om roze-rode, glanzende, niet verdikte en niet-schilferende plekken.

Psoriasis guttata

Bij psoriasis guttata, ‘druppelpsoriasis', doen de psoriasisplekken zich voor als kleine, scherp begrensde ronde vlekjes verspreid over armen, romp en benen. Veel mensen (ongeveer vijftien procent van alle mensen met psoriasis) krijgen eerst deze soort psoriasis en daarna een andere soort. Psoriasis guttata komt veel vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen. Bij kinderen gaat deze aandoening vaak binnen een paar weken vanzelf over. Bij volwassenen verloopt de aandoening meestal anders: zij hebben er terugkerend last van. Psoriasis guttata ontstaat vaak na een infectie van de luchtwegen.

Psoriasis universalis (erytrodermie)

Psoriasis universalis betekent algehele of allesomvattende psoriasis. Bij deze soort psoriasis is (bijna) de gehele huid rood, warm en schilferend. De roodheid komt door een ontstekingsreactie die leidt tot een verwijding van bloedvaatjes in de huid. Wanneer de psoriasis zo uitgebreid is, kan het ernstige gevolgen hebben, zoals verlies van warmte en energie, uitdroging en problemen met de nieren. Dit komt heel weinig voor.

Pustuleuze psoriasis

Pustuleuze psoriasis (psoriasis pustulosa) is zeldzaam. De psoriasisplekken hebben eerst ‘puistjes' met een puskopje. Deze puistjes zijn steriel. Dat betekent dat ze, in tegenstelling tot andere puistjes, geen bacteriën bevatten. Nadat de puistjes zijn ontstaan, gaat de huid schilferen. Vaak gaat een verergering gepaard met koorts en voelt u zich ziek. In de regel herstelt de huid vanzelf na een paar weken. Na een tijdje komen de klachten terug.

Psoriasis van de nagels

Veel mensen met psoriasis hebben ook psoriasisnagels (psoriasis unguum). De nagels hebben putjes of witte of bruine verkleuringen. De nagel kan verdikt zijn (subunguale keratose) en de nagelplaat kan loslaten (distale onycholysis).

Psoriasis met gewrichtsklachten (psoriasis arthropatica)

Soms gaat psoriasis gepaard met gewrichtsklachten. Dan zijn er niet alleen ontstekingen van de huid, maar ook van de (kleine) gewrichten en peesaanhechtingen. Deze gewrichtsklachten noemt men ‘artritis psoriatica’.

Bij sommige vormen is het nodig dat een dermatoloog naar de huid en een reumatoloog naar de gewrichten kijkt. Soms er is er een gezamenlijk spreekuur reumatologie/dermatologie. De dermatoloog en de reumatoloog werken samen om u de meest geschikte behandeling te kunnen geven.

Meer informatie

Stichting September heeft het Zorgboek Reumatoïde Artritis en het Zorgboek Artritis psoriatica uitgegeven. Deze boeken bieden uitgebreide informatie over deze aandoeningen: wat het is, behandelingen, hulpverlening enzovoort. De boeken zijn te koop bij de apotheek of te bestellen via www.stichtingseptember.nl.

Andere soorten

Het kan zijn dat u andere namen voor soorten psoriasis heeft gehoord. Deze termen komen ook voor:

• Psoriasis capitis: psoriasis op het behaarde deel van het hoofd.
• Psoriasis palmoplantaris: psoriasis op de handpalmen en voetzolen.
• De ziekte van Andrews-Barber: pustuleuze psoriasis aan de handen en voeten. De naam wordt ook gebruikt voor pustels en huidzweren aan de handen en/of voeten die waarschijnlijk géén psoriasis zijn.
• Psoriasis van Von Zumbusch: pustuleuze psoriasis over het hele lichaam.
• Psoriasis geographica: psoriasis in grote, bij elkaar komende plekken.

Welke definitie gebruiken wij?

De meeste namen hebben te maken met hoe uitgebreid de psoriasis is en waar de plekken zitten. Of het werkelijk verschillende aandoeningen zijn, is nog niet duidelijk. We zullen hierna niet alle soorten psoriasis apart behandelen. Met psoriasis bedoelen we: alle psoriasis op de huid. Wanneer de locatie, soort of omvang van de plekken van belang is, zullen we dat noemen. Psoriasis die gepaard gaat met gewrichtsklachten krijgt aparte aandacht.