Voedselallergie

U krijgt klachten door een reactie van uw afweersysteem

Mensen met voedselallergie krijgen klachten als ze bepaald voedsel eten. De ernst van de klachten varieert van mild en matig tot zeer ernstig. Jeuk op de lippen en in de mond, misselijkheid, jeukende bulten op de huid, niezen en een loopneus zijn veel voorkomende, matige klachten.

De klachten hebben te maken met een reactie van het afweersysteem. Hetzelfde voedsel geeft bij mensen zonder voedselallergie geen klachten. Tegenwoordig wordt voedselallergie allergische voedselovergevoeligheid genoemd.

Wat gebeurt er in het lichaam bij voedselallergie?

Uw afweersysteem reageert anders dan bij andere mensen op een eiwitbestanddeel van het voedsel.

Bij iedereen maakt het lichaam afweerstoffen tegen ziektekiemen. Het maken van afweerstoffen gebeurt door het afweersysteem. Stel dat u een verkoudheidsvirus inademt: u gaat niezen, snotteren, enzovoort. Tegelijk komt uw afweersysteem in actie. In uw bloed verschijnen afweerstoffen die zich tegen het virus richten. Deze antistoffen helpen het virus binnen enkele dagen onschadelijk maken. Hierdoor herstelt u van de verkoudheid. Het afweersysteem helpt u dus om ziekte te bestrijden.

Soms werkt het afweersysteem zo goed dat u niet eens klachten krijgt: voordat een virus ziekte kan veroorzaken, heeft uw afweersysteem het al onschadelijk gemaakt. Uw afweersysteem geneest u dus niet alleen van ziekte, het voorkomt ook ziekte.

Bij mensen met voedselallergie reageert (een gespecialiseerd deel van) het afweersysteem op bepaalde voeding terwijl deze voeding geen bedreiging vormt: het afweersysteem behoort helemaal niet te reageren. Bovendien is de afweerreactie anders dan de normale afweerreactie. Het is alsof uw lichaam ‘doorslaat'. Door deze afweerreactie ontstaan klachten.

Welke voedingsmiddelen leiden vaak tot voedselallergie?

Bij voedselallergie is er sprake van allergie voor eiwitbestanddelen in plantaardige en dierlijke voedingsmiddelen. Als u bijvoorbeeld allergisch bent voor garnalen, dan bent u dat voor een soort eiwit dat speciaal in garnalen voorkomt. Vrijwel alle voedingsmiddelen bevatten grotere of kleinere hoeveelheden eiwitten.

Bij de volgende producten komen allergische reacties vaker voor:

• koemelk
• kippenei
• pinda
• vis
• schaal- en weekdieren (schelpdieren, slakken, inktvis)
• noten
• sesamzaad
• fruit zoals appel en kiwi

"Ik begreep er helemaal niets van. De klachten leken uit het niets te komen. Soms kreeg ik 's ochtends klachten, soms overdag, soms 's avonds. Ik zag geen verband met wat ik at. Op een gegeven moment begon ik het ergste te denken: aan een of andere enge ziekte... Toen eenmaal duidelijk was dat ik allergisch was, was dat in eerste instantie een opluchting..."

Voedselallergie is een chronische aandoening

Voedselallergie is chronisch. Dat wil zeggen dat de klachten als gevolg van de allergie in veel gevallen gedurende langere tijd kunnen optreden, soms het hele leven.

Er kunnen in de loop van het leven allergieën bij komen. Dat kan een andere voedselallergie zijn, maar ook een andere soort allergie. Kinderen die als baby koemelkallergie hadden, hebben bijvoorbeeld een grotere kans op inhalatieallergie. Maar: allergieën kunnen ook weer verdwijnen of verminderen. Het is daarom verstandig regelmatig uw eetgewoonten en eventuele klachten opnieuw te bekijken. Dit kan bij de gespecialiseerde diëtist of de arts.

Baby's

Baby's met voedselallergie zijn in de meeste gevallen allergisch voor koemelk. Het grootste deel van de kinderen groeit uiteindelijk over deze voedselallergie heen: de klachten verdwijnen binnen een of enkele jaren. Door de allergische aanleg van het kind kunnen daar op den duur andere allergische klachten voor in de plaats komen. Het kind ontwikkelt dan klachten die bij inhalatieallergie horen (zie hieronder). Bij baby's met ernstig eczeem is de kans op een allergie voor koemelk en kippenei-eiwit sterk verhoogd.

Peuters en kleuters

In het algemeen komt voedselallergie meer voor op de baby- en peuterleeftijd dan op oudere leeftijd. Bestaat de allergie op kleuterleeftijd nog steeds, dan is de kans op het verdwijnen van de klachten klein. Allergie voor koemelk komt na de kleuterleeftijd veel minder voor. Allergie voor bijvoorbeeld pinda's, noten of vis blijft juist vaker en dan ook levenslang bestaan.

Middelbare leeftijd, ouderen

Hoewel de meeste voedselallergieën ontstaan in de kinderjaren kan voedselallergie ook ontstaan op middelbare leeftijd. Ook bij ouderen kan voedselallergie ontstaan.

Er zijn verschillende vormen van allergie, waaronder:

• voedselallergie: u krijgt klachten door het eten van bepaalde voeding
• inhalatieallergie: u krijgt klachten door het inademen van bepaalde stoffen (denk aan hooikoorts of astma)
• contactallergie: u krijgt klachten omdat uw huid in aanraking komt met bepaalde stoffen (denk aan contacteczeem)

Vaak hebben mensen een algemene allergische aanleg. Ze kunnen dan van verschillende vormen van allergie last hebben. De combinatie eczeem en inhalatie- of voedselallergie komt bijvoorbeeld vaak voor.

"Ik had vroeger een goede stem en even heb ik overwogen om professioneel zanger te worden. Maar door mijn allergische aanleg lukte dat niet. Van de vroege lente tot in het najaar heb ik last van mijn ogen, neus en keel. Medicijnen helpen wel, maar voor een professionele carrière is dat niet genoeg: dan moet je stem in topconditie zijn."