Klachten bij psoriasis

Welke klachten kunt u verwachten?

Met welke klachten u te maken krijgt en in welke mate, hangt van meerdere factoren af:

• de vorm van psoriasis
• de ernst van uw psoriasis
• de plaats van de psoriasisplekken
• de uitgebreidheid van de plekken
• de duur van een aanval (periode van verergering)

Wij bespreken hier alle mogelijke klachten - ook klachten die alleen in zeldzame gevallen voorkomen. U zult waarschijnlijk niet al deze klachten krijgen.

Met ‘klachten' bedoelen we hier de lichamelijke klachten: psychische en sociale gevolgen van de klachten komen apart aan bod.

Ontstekingen van de huid

De typische verschijnselen van psoriasisplekken zijn:

• verdikking van de huid
• roodheid
• veel schilfering

Behalve dat de plekken zichtbaar zijn, kunnen ze leiden tot een aantal ongemakken.

Jeuk

Vaak wordt gezegd dat psoriasis een huidaandoening is die niet jeukt. Vrij veel mensen geven echter aan dat ze jeuk krijgen op de (droge) plekken, of wanneer een plek aan het opkomen is.

Pijn

Meestal doet psoriasis geen pijn. Er zijn wel gevoelige plekken, waar de psoriasis meer ongemak veroorzaakt. Lastige plaatsen zijn bijvoorbeeld:

• in de huidplooien: wanneer de aangetaste plekken over elkaar heen schuiven
• in de bilnaad
• onder de voeten of op de handen

Ook kunt u pijn krijgen doordat u de plekken open krabt, vooral als ze daardoor gaan ontsteken (zie hierna).

Huidbeschadiging (wondjes, kloven)

De aangedane huid is meestal droog en stug. Daardoor ontstaan makkelijker kloven. U kunt ook wondjes krijgen omdat u krabt. Huidbeschadigingen kunnen weer leiden tot nieuwe psoriasisplekken. Dit heet het Köbner-fenomeen: bij een deel van de mensen met psoriasis doet een wond een psoriasisplek ontstaan of verergeren.

Ontstekingen

Psoriasisplekken ontstaan door een ontstekingsreactie. Wanneer u de plekken open krabt, kan dat leiden tot andere, oppervlakkige ontstekingen.

Pustuleuze psoriasis

Wanneer u pustuleuze psoriasis heeft, gaan de psoriasisplekken gepaard met kleine, met pus gevulde blaasjes op de huid. Deze zijn vaak pijnlijk. Deze soort gaat ook wel eens gepaard met een algemeen gevoel van ziek zijn en koorts, vooral als een groot deel van het lichaam is aangedaan.

Psoriasis op handen en voeten

Wanneer u plekken heeft op de handpalmen en voetzolen, kunnen de gevolgen vervelend zijn. De plekken kunnen gepaard gaan met pustels (zie hierboven). Misschien kunt u door de ontstekingen niet meer lopen of met uw handen werken. Het is moeilijk om handen en voeten te ontzien: u gebruikt ze voortdurend. De kans op complicaties, zoals pijnlijke kloven, is daarom ook groter. Wanneer een kloof geïnfecteerd raakt met streptokokken, kan de besmettelijke aandoening wondroos of belroos (erysipelas) ontstaan.

Psoriasis over (bijna) het hele lichaam

Wanneer de psoriasis heel uitgebreid is (erytrodermie of psoriasis universalis), zijn de klachten ernstiger. Een ontsteking van bijna de hele huid kan leiden tot grote problemen: verlies van belangrijke eiwitten, uitdroging, onderkoeling of problemen met de nieren. Psoriasis universalis in zijn acute vorm is ernstig: u voelt zich waarschijnlijk ziek en krijgt koorts en hevige jeuk. Een ziekenhuisopname is noodzakelijk. Deze vorm komt gelukkig uiterst zelden voor.

Klachten van de nagels

Nagelafwijkingen komen vaak voor bij psoriasis. De nagels kunnen

• putjes krijgen
• bruinachtig of wit verkleuren
• dikker worden
• loslaten

De misvormingen worden als ontsierend ervaren en kunnen pijnlijk zijn. Een goede pedicure kan de klachten verminderen.

"'Wat heb jij vieze nagels,' zei een kind laatst tegen mij. De moeder schrok en begon zich te verontschuldigen. ‘Dat is niet viezigheid, dat is een ziekte,' legde ik uit aan het jongetje. Toen ik wat meer vertelde, bleek de moeder heel geïnteresseerd en uiteindelijk ontstond een leuk gesprek. Het was misschien niet zo beleefd, maar door te zeggen wat hij dacht heeft dat jongetje wel wat misverstanden uit de wereld weten te helpen... en heb ik een hele leuke buurvrouw leren kennen!"

Ontstekingen van de gewrichten

Een deel van de mensen met psoriasis krijgt ook gewrichtsontstekingen. Sommige mensen hebben meer last van de gewrichtsklachten dan van de huidklachten. In dat geval spreekt men meestal van artritis psoriatica. Bij anderen is het juist andersom, of gaan de klachten min of meer gelijk op. Vaak wordt dan van ‘psoriasis arthropatica' gesproken.

Ook van deze klachten is het verloop moeilijk te voorspellen: periodes met veel klachten wisselen periodes met weinig of geen klachten af.

Artritis psoriatica lijkt op reumatoïde artritis maar verloopt toch anders. De ontstekingen doen zich vaker voor in de kleine gewrichten (vingers, tenen) dan in de grotere gewrichten of in de peesaanhechtingen. De verschijnselen kunnen zijn (dit is niet in alle gevallen zo):

• stijfheid, vaak het ergst in de ochtend
• pijn bij het bewegen en belasten van het gewricht
• bij een nieuwe ontsteking: zwelling, warmte, pijn bij drukken op het gewricht
• minder goede beweeglijkheid

Algemene klachten

Gewrichtsklachten bij psoriasis kunnen gepaard gaan met een aantal algemene klachten:

• koorts
• vermoeidheid
• een algemeen gevoel van ziek zijn
• vermagering

Metabool syndroom

Artsen vermoeden dat ernstige vormen van psoriasis vaak samen voorkomen met het hebben van het metabool syndroom. Het metabool syndroom is een combinatie van verschillende afwijkingen in de stofwisseling. Van dit syndroom is sprake als u bijvoorbeeld een hoog cholesterolgehalte, een hoge bloeddruk, overgewicht en diabetes type 2 heeft. Mogelijk hebben mensen met psoriasis een verhoogd risico om ook het metabool syndroom te krijgen en andersom.

Mensen die het metabool syndroom hebben, lopen een verhoogd risico op hart- en vaatproblemen. Waarom dit zo is, is nog onduidelijk. Wel wordt mensen met psoriasis om deze reden aangeraden regelmatig de bloeddruk en het cholesterol te laten controleren.

Darmziekten

Ook darmziekten komen vaker voor bij mensen met psoriasis. Dit geldt in het bijzonder voor de ziekte van Crohn.

Niet alle klachten zijn op u van toepassing

Sommige klachten die we hier genoemd hebben, zijn voor veel mensen met psoriasis herkenbaar. Andere klachten doen zich maar zeer zelden voor. U kunt ook plekken hebben zonder dat u andere ongemakken krijgt.

Andere klachten

Psoriasis gaat soms samen met klachten die er niet direct mee te maken hebben. Misschien mist u daarom klachten in de opsomming. Als dat zo is, of als u vragen heeft, kunt u deze het beste met uw huisarts of huidarts bespreken.