Zonnen en zwemmen

Zonnen kan goed zijn voor de huid. Een goed gedoseerde UV-straling heeft een ontstekingsremmende werking op de huid.

Voordelen en nadelen van zonnen

IS_099.jpg

Zonlicht bevat twee soorten ultraviolette straling, UVA en UVB. UVA wordt gebruikt in zonnebanken omdat deze straling de huid niet zo snel verbrandt. UVB zorgt voor de aanmaak van vitamine D maar kan ook de huid verbranden.

Als u er verstandig mee omgaat, kan het goed zijn voor de huid om te zonnen. Een goed gedoseerde UV-straling heeft een ontstekingsremmende werking op de huid. Zonnen wordt zelfs gebruikt als behandeling voor psoriasis.

Het is echter goed om ook stil te staan bij de risico's van zonnen:

  • Op korte termijn: uw huid kan verbranden als u te lang in de zon bent.
  • Op langere termijn: uw huid kan sneller verouderen (zowel door natuurlijk zonlicht als door de zonnebank). De soepelheid en veerkracht van de huid neemt af door het zonnen.
  • Overmatig bruinen (ook onder de zonnebank) kan de kans op huidkanker verhogen.
  • Soms veroorzaakt zonnen pigmentafwijkingen van de huid. U krijgt donkerdere of lichtere vlekken op de huid.
  • Bij vijf procent van de mensen met psoriasis nemen de klachten juist toe door zonlicht.

Hoe kunt u dan zo veel mogelijk baat en zo weinig mogelijk schade hebben van de zon?

  • Bouw de blootstelling aan het zonlicht geleidelijk op. De huid went dan aan de straling en u verbrandt niet zo snel. Let op: opbouw van ultraviolette A straling beschermt de huid niet tegen ultraviolette B straling. Naar de zonnebank gaan als voorbereiding op een zonvakantie helpt dus niet om verbranding te voorkómen!
  • Zeker voor kinderen is het belangrijk om niet te veel aan zonlicht blootgesteld te worden. Voorzichtig zijn met zon op jonge leeftijd, maakt de kans op problemen later kleiner.
  • Ga niet midden op de dag (tussen 12 en 15) zonnen.
  • Bescherm uw huid met kleding. Uw gezicht en hoofdhuid kunt u beschermen met een hoed (een pet geeft maar aan één kant schaduw).
  • Bescherm de huid met een zonnebrandproduct.
  • Als u lang in de zon blijft, is het verstandig om zowel zonnebrand als kleding te gebruiken om de huid te beschermen (ook onder de kleding insmeren).
  • Maak geen gebruik van de zonnebank.

Zonnebrandcrème

Om de huid te beschermen tegen de schadelijke invloed van zonlicht, kunt u een zonnebrandproduct gebruiken. Hoe veel bescherming een crème biedt tegen UV-straling wordt de beschermingsfactor of Sun Protection Factor (SPF) genoemd. Het nummer van de factor geeft aan hoe veel langer dan normaal u in de zon kunt blijven zonder te verbranden.

Een voorbeeld: u kunt zonder zonnebrand tien minuten in de zon zitten zonder te verbranden. Dan kunt u met een zonnebrand factor 6 een uur veilig in de zon zitten (6 x 10 minuten = 60 minuten). Met een factor 8 is dat een uur en twintig minuten, met een factor 12 twee uur enzovoort.

Er zijn een aantal dingen waar u rekening mee kunt houden bij het kiezen van een beschermingsfactor.

  • Kies een product dat geschikt is voor de gevoelige huid.
  • Hoe lichter uw haren en uw huid zijn, des te sneller u zult verbranden en hoe hoger de factor moet zijn.
  • U doet er goed aan rekening te houden met de intensiteit van de straling: kies een hogere beschermingsfactor wanneer het zonlicht intensiever is. Kies minimaal een beschermingsfactor van 20.

Factoren die van invloed zijn op de kracht van het ultraviolette licht:

  • Midden op de dag is de straling krachtiger. Als u 's ochtends om tien uur tien minuten in de zon kunt zitten zonder te verbranden, betekent dat niet dat het ook om één uur 's middags kan. (Het beste is om de sterke middagzon helemaal te mijden.)
  • Het is verstandig een hogere beschermingsfactor te gebruiken op vakantie in een warm land dan u in Nederland nodig zou hebben. De intensiteit van de straling is groter dichterbij de evenaar.
  • De intensiteit van de straling is groter in de zomer dan in de winter.
  • Hoog in de bergen is er meer ultraviolet licht (en dus grotere kans op verbranding) in het zonlicht dan op zeeniveau.
  • Weerkaatsing door zand, sneeuw of water maakt het UV-licht sterker.

Enkele tips over zonnebrandproducten:

  • Neem het zekere voor het onzekere: kies om te beginnen voor een hoge beschermingsfactor. Na een paar dagen kunt u overstappen op een lagere factor. Bedenk dat schade achteraf niet meer ongedaan gemaakt kan worden.
  • Smeer een zonnebrand in (minimaal) een halfuur voordat u in de zon gaat, dan werkt hij het beste.
  • De bescherming blijft niet de hele dag en kan snel verdwijnen door wrijving, zweten of contact met zand. Blijf bijsmeren gedurende het verblijf in de zon.
  • Gebruik watervaste zonneproducten. Deze spoelen niet af als u in het water gaat. Na het afdrogen moet u zich wel opnieuw insmeren omdat het product verdwijnt door wrijving.

Zon en kinderen

Voor kinderen is het extra belangrijk om niet te verbranden. Zonschade op jonge leeftijd maakt het risico van huidkanker op latere leeftijd extra groot.

  • Gebruik voor kinderen een zo hoog mogelijke factor zonnebrand.
  • Doe een kind een T-shirt aan na het smeren. Dit biedt extra bescherming. Let op: een T-shirt alléén biedt níet voldoende bescherming!
  • Smeer kinderen vaak opnieuw in.
  • Houd kinderen zo veel mogelijk in de schaduw. De gunstige effecten van UVB-licht zijn ook in de schaduw merkbaar - u hoeft niet rechtstreeks in de zon te zijn.

Zwemmen

Als u wilt gaan zwemmen, is het belangrijk dat u zich daarna goed insmeert, omdat water de huid uitdroogt. Verder maakt het veel uit in wat voor water u zwemt. In een zwembad zit er meestal chloor in het water en dat kan een gevoelige huid prikkelen. Bovendien droogt chloor (extra) uit. Voor sommige mensen met psoriasis is het daarom moeilijk om in een gewoon zwembad te zwemmen.

Als u toch in een zwembad met chloor wilt zwemmen, of uw kind bijvoorbeeld op zwemles wil, kunt u het volgende proberen:

  • Vooraf insmeren met vaseline of een andere neutrale zalf. Dit kan uitdroging en irritatie helpen voorkómen.
  • Na het zwemmen meteen douchen (met een doucheolie) zodat alle restjes chloor van de huid worden verwijderd.
  • Direct na het zwemmen en douchen goed insmeren.

In de zomer kunt u ook wel in een meer zwemmen of in de zee. Dit is minder schadelijk dan zwemmen in een zwembad: het water bevat geen chloor en is bovendien vaak wat koeler. Zeewater kan zelfs een gunstig effect hebben op de huid. Het blijft wel belangrijk om na het zwemmen de huid goed in te smeren.