Voedselintolerantie

Ook bij voedselintolerantie krijgt u klachten door voeding

Mensen met voedselintolerantie krijgen, net als bij voedselallergie, klachten (bijvoorbeeld buikpijn en diarree) als ze bepaald voedsel eten. Dit voedsel kunnen zij niet verdragen, terwijl het voor anderen niet schadelijk is. Anders dan bij voedselallergie speelt het afweersysteem bij voedselintolerantie geen rol. Tegenwoordig wordt voedselintolerantie niet-allergische voedselovergevoeligheid genoemd.

Er is een bepaalde hoeveelheid voedsel nodig om een reactie uit te lokken. Deze hoeveelheid verschilt per persoon en per allergeen. Bij voedselallergie kan een minimale hoeveelheid al genoeg zijn voor een heftige reactie. Bij voedselintolerantie treedt er vaker pas een reactie op bij grotere hoeveelheden.

Wat is de oorzaak?

Vaak gaat het om de afwezigheid of verminderde aanwezigheid van een bepaald enzym, dat nodig is voor de goede verwerking van een bepaalde voedingsstof. Bij intolerantie voor lactose (melksuiker) bijvoorbeeld, is de oorzaak het ontbreken van lactase, het enzym dat voor de vertering van lactose nodig is. Ook bij bepaalde erfelijke stofwisselingsziekten ontbreekt een enzym dat nodig is om een bepaalde schadelijke stof af te breken. Maar bij intolerantie voor sommige andere stoffen is niet helemaal duidelijk wat er precies aan de hand is.

Voedselintolerantie komt minder voor dan vaak wordt gedacht

Voedselintolerantie komt waarschijnlijk veel minder vaak voor dan vroeger werd gedacht. Dat heeft drie redenen:

• De term voedselintolerantie wordt vaak ten onrechte gebruikt. Dat gebeurt bijvoorbeeld als iemand duidelijke klachten krijgt die wijzen op voedselallergie (zoals galbulten, eczeem en angio-oedeem), terwijl de allergietesten negatief zijn. Waarschijnlijk is dan toch sprake van allergie, maar zijn de allergietesten voor deze voedingsmiddelen (vaak vruchten en groentes) onbetrouwbaar.
• Van suiker en additiva (zoals smaak- en geurstoffen) denken veel mensen dat ze voedselintolerantie kunnen veroorzaken. Hiervoor ontbreekt echter elk wetenschappelijke bewijs. Alleen voor het conserveringsmiddel sulfiet staat vast dat het bij sommige mensen een intolerantie kan veroorzaken en klachten van astma kan doen verergeren.
• Veel kinderen en volwassenen eten niet gezond: zij gebruiken geen volwaardige, gevarieerde voeding. Een tekort aan vezels in de voeding bijvoorbeeld, kan klachten geven van verstopping. Een dieet kan de klachten verlichten, omdat er meer aandacht besteed wordt aan de samenstelling van de voeding, zodat deze gezonder wordt.

Het is dus waarschijnlijk dat er minder echte voedselintoleranties zijn dan in het verleden werd gedacht.

Welke voedingsmiddelen veroorzaken vaak een voedselintolerantie?

• lactose (lactose is een ‘melksuiker' dat voorkomt in zuivelproducten en als zoetstof in bijvoorbeeld chocolade)
• fructose (vruchtensuiker) in vruchtensap en frisdrank kan buikpijn en diarree veroorzaken bij jonge kinderen
• conserveermiddelen: sulfiet
• gluten: een eiwit in tarwe (zoals spelt en khorasantarwe), rogge, gerst, haver;  in dat geval spreken we van een coeliakie; bij deze vorm van intolerantie voor gluten in de granen speelt een ander deel van het immunologisch systeem een rol

Verloop

Wanneer ontstaat voedselintolerantie?

Voedselintolerantie komt bij baby's eigenlijk niet voor. De leeftijd waarop voedselintolerantie ontstaat, hangt af van de oorzaak. Intolerantie voor lactose bijvoorbeeld, ontstaat zelden voor het vijfde levensjaar, en meestal nog later. Soms kan er een tijdelijke lactose-intolerantie ontstaan op jonge leeftijd na het doormaken van een maagdarminfectie. Als de darmen dan weer herstellen, verdwijnt de lactose-intolerantie ook weer.