Een andere aandoening
Hoofdpijn als gevolg van een aandoening
Er zijn veel aandoeningen waarbij hoofdpijn één van de klachten is. Soms zijn dit ernstige aandoeningen. Als hoofdpijn de enige klacht is, is echter vrijwel nooit sprake van een ernstige aandoening.
Om welke aandoeningen kan het gaan?
Sick-building syndroom
Sommige wetenschappers denken dat een gebouw ‘ziekmakend’ kan zijn. Veel mensen die in zo’n gebouw werken hebben klachten, waarvan hoofdpijn er een kan zijn. Waarom het gebouw ziekmakend is, is niet duidelijk. Het zou te maken kunnen hebben met de airconditioning, verwarming, luchtverversing enzovoort. Wetenschappelijke bewijzen voor deze theorie zijn echter nog niet gevonden.
“Aan het eind van de dag had ik hoofdpijn. Altijd. Eerst dacht ik: het is het werk... Maar toen ik merkte dat veel meer mensen het hadden, kwam de gedachte op dat het door het gebouw kwam. Het is idioot maar waar: een gebouw waar je ziek van wordt...”
Hersenschudding
Na een hersenschudding is het normaal dat u korte tijd last heeft van hoofdpijn. Een enkele keer hebben mensen na een hersenschudding langdurig last van hoofdpijn. Een oorzaak hiervoor wordt zelden gevonden. Naast de hoofdpijn komen vaak andere klachten voor, die bij elkaar aan een depressie doen denken. Omdat er geen duidelijke oorzaak is, is een behandeling erg moeilijk. Als de hoofdpijn toeneemt na een hersenschudding, is het aan te raden contact met uw arts op te nemen zodat u verder onderzocht kan worden.
Whiplash
Whiplash is medisch gezien een ‘vaag’ onderwerp. Er kunnen zeer veel klachten zijn, terwijl er geen duidelijke aandoening wordt gevonden. Als oorzaak wordt vaak een aanrijding van achteren genoemd, waarbij hoofd en nek een soort zweepslagbeweging maken: eerst scherp naar achteren, dan scherp naar voren.
Hoofdpijn is een klacht die naast nekpijn, een doof gevoel en pijn in armen en handen, moeheid en concentratieproblemen, vrijwel altijd wordt genoemd bij whiplash. Omdat het niet duidelijk is wat er in het lichaam mis is, waardoor de klachten ontstaan, is het moeilijk om mensen met whiplash te behandelen.
Hoofdpijn bij goedaardig verhoogde druk van het hersenvocht
Soms is de druk van het hersenvocht in de schedel iets verhoogd. Dit wordt ‘goedaardig’ genoemd als de verhoogde druk niet wordt veroorzaakt door een tumor. De verhoogde druk leidt tot hoofdpijn. Door middel van medicijnen of een of meerdere ruggenprikken’ (lumbaalpuncties) kan de druk in de schedel worden verlaagd. Bij deze puncties wordt vocht weggehaald uit een holte (liquorruimte) onder het ruggenmerg, waardoor ook de druk van het vocht in en rond de hersenen daalt.
Hoofdpijn bij verlaagde druk in de schedel
De druk in de schedel kan ook verlaagd zijn. Ook zo’n verlaagde druk kan tot hoofdpijn leiden. In de meeste gevallen heeft de verlaagde druk te maken met een ruggenprik, maar verlaagde druk kan ook spontaan ontstaan. De hoofdpijn treedt op als u gaat zitten of staan en verdwijnt bij plat liggen.
Behandeling: platliggen als er na een ruggenprik hoofdpijn optreedt. De hoofdpijn verdwijnt meestal vanzelf als de druk zich weer herstelt, dus als nieuw hersenvocht wordt aangemaakt. Dat gebeurt meestal snel, binnen een dag. Als de hoofdpijn na een ruggenprik langer aanhoudt kan er een lekkage zijn in het aanprikgebied. Deze is vrij eenvoudig te behandelen.
Hersenvliesontsteking (‘nekkramp’), hersenontsteking
De hersenen worden beschermd door een stevig vlies, het hersenvlies. Dit vlies kan ontsteken door een bacterie of virus (nekkramp, meningitis). Ook in de hersenen zelf kan een ontsteking optreden (encefalitis). Dat leidt tot verschillende klachten, waarvan hoofdpijn er één is. Omdat de nekkramp snel erger wordt en iemand erg ziek en verward wordt, is snelle hulp in het ziekenhuis geboden.
Hersentumor
Een hersentumor is een gezwel in de hersenen. Dit kan goedaardig of kwaadaardig zijn, maar in beide gevallen kan hoofdpijn ontstaan. Dit komt omdat door het gezwel de druk in de schedel toeneemt. Hoofdpijn is meestal niet de eerste klacht, maar vooral zelden de enige; vóórdat er hoofdpijn ontstaat, ontstaan meestal klachten zoals overgeven (vaak ’s ochtends) of epileptische aanvallen. Over hersentumoren wordt hier verder niet geschreven.
Hersenbloeding, herseninfarct
Een hersenbloeding en een herseninfarct zijn allebei ernstige aandoeningen. Hoofdpijn kan in beide gevallen een van de klachten zijn, maar daarnaast zijn er andere, vaak ernstiger klachten, zoals bewustzijnsverlies, verlammingen en spraakstoornissen In beide gevallen is snel hulp nodig! Over hersenbloeding en herseninfarct wordt hier verder niet geschreven.
‘Hersenpijn’?
Hierboven heeft u gelezen dat hoofdpijn kan ontstaan door verschillende aandoeningen. Veel van deze aandoeningen hebben met de hersenen te maken. Het is in die gevallen echter niet zo dat u pijn heeft in uw hersenen. In uw hersenen lopen geen pijnzenuwen, waardoor uw hersenen ook geen ‘pijn doen’. Problemen in de hersenen kunnen wel leiden tot hoofdpijn, omdat er druk of irritatie ontstaat op plaatsen die pijngevoelig zijn, zoals de hersenvliezen, bloedvaten of botvliezen in en om de hersenen.
Wanneer moet u de dokter waarschuwen?
Omdat hoofdpijn het gevolg kan zijn van ernstige aandoeningen, is het van belang te letten op tekenen die op zulke aandoeningen wijzen. Hieronder vindt u een overzicht van deze signalen. Als uw hoofdpijn hiermee gepaard gaat, is het aan te raden direct een arts te waarschuwen. Er hoeft geen sprake te zijn van een ernstige aandoening, maar deze mogelijkheid bestaat wel. Neem dus altijd het zekere voor het onzekere en waarschuw een arts.
Lichamelijke signalen
- U geeft over, vooral ‘s ochtends.
- U hoort minder goed aan één kant.
- U ziet minder scherp of mist permanent een deel van het gezichtsveld.
- U heeft (hoge) koorts.
- U heeft algemene ziekteverschijnselen: moeheid, gewichtsverlies, hoesten enzovoort.
- U voelt een verergering van de hoofdpijn bij bukken, hoesten of niezen.
- U heeft moeite met kauwen en slikken.
- U heeft krachtsverlies, vooral in de armen, benen en het gezicht.
- U voelt zich slaperig of suf; het is moeilijk om u wakker te krijgen.
- U beweegt zich onhandig of loopt vreemd.
- U heeft een epileptische aanval gehad (hevig schokken met de armen en benen, buiten bewustzijn raken).
- U maakt ongecontroleerde bewegingen.
- U bent (kort) uw bewustzijn verloren.
- U heeft geheugenstoornissen.
- U heeft moeilijkheden met praten.
- U heeft problemen met lezen.
Psychische signalen
- U gedraagt zich anders: u bent verward, traag of ontremd.
Overige signalen
- Uw hoofdpijn begint van het ene op het andere moment.
- U heeft donderslaghoofdpijn.
- Uw hoofdpijn is pas na uw vijftigste jaar ontstaan.
- U krijgt voor het eerst een migraineaanval na uw veertigste jaar.