Hormonale omstandigheden

Hormonen hebben invloed op hoofdpijn

Bij vrouwen is er een verband tussen de activiteit van hormonen in het lichaam (‘hormoonhuishouding') en migraine. Hormonen worden vaak beschreven als ‘boodschapperstoffen'. Het zijn stoffen die de activiteit van organen stimuleren of juist remmen. Een bekend hormoon is bijvoorbeeld adrenaline, dat de hartslag verhoogt en de spieren tot (grote) activiteit aanzet.

Menstruele migraine

Bij migraine gaat het om de vrouwelijke geslachtshormonen: stoffen die invloed hebben op de seksualiteit en voortplanting. Twee op de drie vrouwen met migraine merken dat ze kort voor of tijdens de menstruatie vaker en heviger migraineaanvallen krijgen, dus in een periode dat er sterke hormoonwisselingen zijn. Sommige vrouwen hebben zelfs alleen in die periode migraineaanvallen. Deze vorm van migraine wordt menstruele migraine genoemd. Het vermijden van uitlokkende factoren heeft bij deze vorm van migraine weinig zin: de hormoonhuishouding is hierbij namelijk dé uitlokkende factor.

Ook in andere perioden waarin er sterke hormonale veranderingen zijn, nemen migraineaanvallen toe of juist af:

• Migraine komt bij meisjes in de puberteit veel vaker voor dan daarvoor.
• Migraine bij vrouwen neemt na de overgang sterk af.
• Tijdens een zwangerschap zijn vrouwen doorgaans aanvalsvrij.
• Na het starten van de pil kan voor het eerst migraine optreden en bestaande migraine kan erger worden.

Wat kunt u doen?

De invloed van hormonale veranderingen is meestal niet te vermijden. Op een bepaalde leeftijd komt een meisje nu eenmaal in de puberteit en een vrouw in de overgang.

• Als de migraine door het gebruik van de anticonceptiepil wordt uitgelokt of verergerd, kan worden gekozen voor een ander voorbehoedsmiddel. Daar kunnen echter andere nadelen aan zitten, bijvoorbeeld een geringere betrouwbaarheid.
• Wanneer uw hoofdpijn met de menstruatie samenhangt is het zinvol enkele maanden precies bij te houden hoe uw cyclus verloopt, zodat u zo veel mogelijk kunt voorspellen wanneer u ‘migrainedagen' kunt verwachten.
• Soms is het enige dat u kunt doen: rekening houden met het feit dat in bepaalde perioden de kans op hoofdpijn groter is. U kunt in zo'n periode minder afspraken maken, meer rust inplannen enzovoort.
• Een andere mogelijkheid is het gebruik van medicijnen bij een aanval. Als de aanvallen bij elke cyclus terugkeren valt een preventieve behandeling met medicijnen te overwegen. Overleg met uw arts.
• Komen de aanvallen alleen voor tijdens uw menstruatie, dan heeft u menstruele migraine. De behandeling van menstruele migraine komt overeen met de algemene behandeling van migraine. Soms is een hormoonbehandeling ook mogelijk.

"Ik las een keer over een schrijfster dat zij de eerste dag van haar menstruatie altijd in bed doorbracht. Dat doe ik nu ook. Moet ik toevallig werken, dan meld ik me ziek. Als het zover is vertel ik man en kinderen dat ik een horizontaal dagje heb en dan weten ze meteen hoe laat het is. Mijn man brengt me dan ontbijt op bed. Het werkt zo goed dat ik soms niet eens medicijnen nodig heb."