Problemen op uw werk

De gevolgen van uw PDS

Door uw PDS kunnen er problemen ontstaan op uw werk. Uit onderzoek blijkt dat PDS belastend is voor de kwaliteit van leven en het maatschappelijk functioneren, inclusief werk. Een groot deel van de mensen met PDS heeft een (deeltijd)baan of werkt als zelfstandige. Veel mensen met PDS hebben regelmatig klachten die zo heftig zijn dat ze hun werkzaamheden tijdelijk of voor langere tijd moeten onderbreken. Hierbij gaat het meestal om kortdurend verzuim (tot tien dagen per jaar), maar langduriger verzuim komt ook geregeld voor.

Mensen met een wisselend ontlastingspatroon en mensen die naast PDS nog andere klachten hebben (vooral vermoeidheids-, hoofdpijn- en rugpijnklachten), lopen het meeste risico geregeld te moeten verzuimen. Vaak is er een wisselwerking: de lichamelijke inspanning en de stress van het werk komen boven op de bestaande klachten. De bestaande klachten maken dat de lichamelijke inspanning en stress van het werk slechter worden verdragen.

Hieronder geven we een paar voorbeelden van problemen die op het werk kunnen ontstaan. Let op: in de volgende paragraaf gaan we in op de vraag hoe u problemen kunt voorkomen of oplossen.

Stress

Door uw PDS kan de kans op stress toenemen, zeker als uw beroep sowieso al veel stress geeft. Stressvolle situaties kunnen leiden tot een verergering van de klachten.

Sommige mensen leven door hun werk onregelmatig. Ze hebben bijvoorbeeld avond-, nacht- en weekenddiensten, zitten veel op de weg of verblijven regelmatig in het buitenland. Dit betekent meestal dat u onregelmatig leeft en op andere tijden slaapt of eet. Een onregelmatig leven kan uw stress en klachten ook verergeren.

Veiligheid

Uw PDS kan in bepaalde gevallen een veiligheidsrisico betekenen. Wanneer u veel last heeft van buikpijn, vermoeidheid en zelfs neerslachtigheid, bent u minder alert en trager in uw handelen. In bepaalde beroepen kan onoplettendheid grote gevolgen hebben, bijvoorbeeld als arts, buschauffeur of iemand die (zware) machines bedient.

Uw klachten zijn niet altijd goed te voorkómen. Daarom is het verstandig - bijvoorbeeld samen met de bedrijfsarts - een inschatting te maken van de veiligheidsrisico's die er in uw geval kunnen zijn.

Specifieke problemen

Bepaalde zaken kunnen de moeilijkheden die mensen met PDS op het werk hebben, verergeren.

• Het  grillige en onvoorspelbare verloop van PDS

De meest genoemde klachten bij PDS zijn heftige buikpijn, problemen met de stoelgang en vermoeidheid (met daarmee gepaard gaand concentratieverlies). De klachten en belastbaarheid hebben een zeer grillig verloop. Hierdoor is de inzetbaarheid voor arbeid verschillend per uur, dag, week of langere periode en vaak onvoorspelbaar. Deze grilligheid maakt het ook lastig om een goed beeld te krijgen van de eigen grenzen en mogelijkheden.

•  Onbegrip

Ook hebben veel mensen met PDS te maken met onbegrip, zowel in de privésfeer als in de werkomgeving en bij behandelaars. De klachten worden niet serieus genomen en vaak toegeschreven aan een verkeerde instelling of ‘somatisatie’: psychische klachten doen zich voor als lichamelijke problemen. De ernst van de pijn en vermoeidheid en de gevolgen daarvan voor het functioneren worden door de buitenwereld onderschat. Communicatie over en acceptatie van de aandoening wordt bemoeilijkt door het taboe op problemen met de darmen en stoelgang.

• Periodes van ziekmelding

Op het werk ontstaan problemen door de frequente, korte periodes van ziekmelding als gevolg van de buikpijn, vermoeidheid en concentratie. Hierdoor heeft de werkgever de neiging zijn of haar zieke medewerker als onbetrouwbaar te zien.

• Niet direct naar het toilet kunnen

Ook de noodzaak om in geval van nood direct naar het toilet te kunnen en daar soms wat langere tijd te verblijven kan problemen geven. Het zorgt niet alleen vaak voor onbegrip, maar kan in sommige situaties praktische moeilijkheden opleveren, bijvoorbeeld tijdens een belangrijke vergadering of bij de bediening van machines. In het geval van machines of apparatuur kan het zelfs gevaarlijke situaties opleveren.

• Misverstanden met de bedrijfsarts

Ook zijn er problemen met bedrijfsartsen en verzekeringsgeneeskundigen. Veel mensen met PDS hebben de indruk te snel weer aan het werk te worden gestuurd. Een tussenoplossing blijkt vaak niet mogelijk. Vaak komt dit niet alleen door onvoldoende kennis over PDS bij deze beroepsgroepen, maar ook door de houding van de mensen zelf. Veel misverstanden ontstaan doordat zij niet weten wat de rol is van bedrijfs- en verzekeringsartsen. Hierdoor gaan ze mogelijk te veel in op de (erkenning van de) diagnose en klachten en te weinig op concrete mogelijkheden voor het functioneren op de werkvloer.

Uiteenlopende factoren

Er zijn verschillende factoren die ervoor zorgen dat mensen met PDS hun werk minder goed kunnen uitvoeren:

• Klachten: hevige pijnen, onvoorspelbaarheid van de aanvallen, wisselende belastbaarheid en vermoeidheid.
• Arbeidsomstandigheden: stress en deadlines geven veel spanning, belastende werktijden (ploegendienst), ontbreken van goede sanitaire voorzieningen.
• Arbeidsverhoudingen: onvoldoende steun, begrip en erkenning bij collega’s en leidinggevenden, onvoldoende kennis bij de zorgverleners, onvoldoende voorlichtingsmateriaal dat bruikbaar is op de werkvloer. Dit kan leiden tot een sociaal isolement. 

Niet alle problemen komen door de ziekte

Los van een chronische aandoening spelen ook de bestaande arbeidsverhoudingen een rol, dus: hoe is het contact met andere collega’s en de leidinggevenden? Ook de kwaliteit van het verzuimbeleid van de onderneming is van invloed.

Veel mensen hebben de neiging problemen op het werk in verband te brengen met de belemmeringen door de aandoening. Maar werkproblemen kunnen daar los van staan. Er zijn nu eenmaal prettige en minder prettige bedrijven, chefs en collega’s. De aandoening kan al bestaande (on)gunstige omstandigheden ineens scherper doen uitkomen.