Negatieve ervaringen

Gevoelens

De migraine kan heel wat gevoelens losmaken. Hieronder worden enkele van deze gevoelens beschreven. Ze kunnen allemaal bijdragen aan een neerwaartse spiraal, waarin de migraine steeds opnieuw tot vervelende ervaringen leidt.

Angst

Vrijwel iedereen die geregeld last heeft van migraine, zal zich vroeg of laat de angstige vraag stellen: heeft mijn migraine misschien te maken met een ernstige aandoening? Veel mensen zijn bang dat ze een hersentumor hebben. In verreweg de meeste gevallen is daar geen sprake van, maar de angst is goed voor te stellen.

Deze angst speelt in het begin een rol, maar vaak ook later, als de migraineaanvallen al langer bestaan. Soms komt dat omdat mensen zich niet voor hun migraine laten behandelen. Naast de andere nadelen die dit heeft (geen goede diagnose en daarom geen goede behandeling), blijft het dan bovendien onduidelijk wat de oorzaak van de migraine is. En dus kan steeds weer de angstige vraag naar boven komen: is er iets ernstigs aan de hand?...

Als bij u nog geen diagnose is gesteld, of als u deze angst herkent: ga naar de huisarts! De kans is groot dat hij of zij u zal vertellen dat uw migraine géén levensbedreigende oorzaak heeft. Bovendien betekent het bezoek aan de huisarts dat er een goede diagnose van uw migraine kan worden gesteld, en dus dat er een goede behandeling kan worden begonnen.

"Jaren heb ik met mijn migraine rondgelopen en jaren heb ik gedacht dat ik een tumor had. Dat was ook de reden dat ik niet naar de huisarts ging: ik wilde geen ‘doodsvonnis' horen... En hoe harder ik die gedachte wegduwde, hoe hardnekkiger hij werd. Op het laatst was ik er echt heilig van overtuigd dat ik niet lang meer zou leven. Pas na zware druk van mijn man ben ik naar de huisarts gegaan. Toen bleek dat ik wel een vervelende vorm van migraine heb, maar dat die goed behandeld kan worden. En wat ik belangrijker vond: van een tumor of een andere ernstige oorzaak was geen sprake. Nog weken daarna liep ik op wolken..."

Boosheid

Bijna iedereen die geregeld migraineaanvallen heeft, is bij vlagen erg kwaad. Vaak heeft dit te maken met een gevoel van onrecht. Wat heb ik gedaan, dat ik zo'n last van migraine heb?... Dat heb ik toch niet verdiend?... Dat is toch onrechtvaardig?... Wie zo denkt, zal zeker boosheid voelen.

Die boosheid kan zich overal op richten. U kunt uitvallen tegen de arts omdat hij of zij u niet kan genezen, u kunt, als u gelovig bent, stoppen met bidden omdat u zich in de steek gelaten voelt door God, of u reageert kribbig op de mensen om u heen omdat die nu eenmaal het dichtste bij u staan.

Verdriet

Bij vlagen kunt u natuurlijk ook verdrietig zijn. Dat verdriet kan lijken op een soort rouw: verdriet dat voortkomt uit afscheid. U kunt bijvoorbeeld ‘rouwen' om het afscheid van uw leven vóór de migraine. Misschien moet u afscheid nemen van een hobby of, erger nog, van uw werk. Ook kunt u verdriet hebben, omdat u van uw vroegere leven zonder zorgen afscheid moet nemen.

"In de tijd dat het echt tot me begon door te dringen dat ik de rest van mijn leven geregeld migraineaanvallen zou hebben, heb ik heel wat afgehuild. Soms omdat ik me ellendig voelde, maar soms ook om ‘niets'. Dan begon ik zomaar te snotteren bij een sentimentele film of zo..."

Onzekerheid

Migraine is soms erg onvoorspelbaar. Het kan zomaar toeslaan. Soms merken mensen dat ze hierdoor erg onzeker worden: ze voelen zich niet meer veilig, maar bedreigd. Dit gevoel richt zich vaak op het eigen lichaam. Door die onzekerheid, of dat gevoel van onveiligheid, worden veel mensen heel erg voorzichtig. Eigenlijk té voorzichtig: door die voorzichtigheid zullen ze vaak liever thuis blijven dan iets ondernemen.

"Ik krijg bijna een hekel aan mijn lichaam. Het gaat z'n eigen gang, doet waar het zin in heeft... Hup, daar komt weer zo'n migrainegolf, altijd als het helemaal niet uitkomt. Alsof mijn eigen lichaam me dan verraadt, me in de steek laat. Ik kan er niet meer op rekenen..."

Misschien richt uw onzekerheid zich op de toekomst. Uw toekomst kan er door de migraine immers anders uit gaan zien. Misschien maakt u zich zorgen over uw werk: kunt u door uw migraine nog wel de carrière maken die u graag wilde? Of hoe zal het gaan binnen het gezin als u door de aanvallen geregeld uitvalt? Als u alleenstaand bent, bent u misschien bang dat de migraine een nieuwe relatie in de weg kan staan. Zo kunnen er meer angsten en zorgen zijn: over uw inkomen, uw hobby's, de plannen die u heeft... Zo kan de toekomst door de migraine onzeker worden.

Schuldgevoel

Heel wat mensen met migraine voelen zich schuldig ten opzichte van anderen. Ze hebben het idee dat anderen zich altijd maar moeten aanpassen. Gezinsuitjes gaan op het laatste moment niet door vanwege een migraineaanval, kinderen kunnen geen vriendjes en vriendinnetjes meenemen omdat geluiden onverdraaglijk zijn, op het werk moet vaak worden verzuimd enzovoort.

Veel mensen met migraine weten heel goed dat ze er niets aan kunnen doen dat ze aanvallen hebben. Er is geen sprake van ‘schuld'. Toch blijkt het ook dan moeilijk om schuldgevoelens te overwinnen.

Somberheid

Als deze gevoelens langere tijd gaan overheersen kunt u daar erg somber van worden. Het leven lijkt dan erg uitzichtloos. Nergens is een lichtpuntje, iets waar u zich op kunt richten. U heeft nergens zin in, u voelt zich lusteloos en beleeft nergens plezier aan. Uw leven lijkt als een grijze of zelfs zwarte waas voorbij te gaan.

Als zo'n periode van somberheid lang duurt, kan het zijn dat u een depressie heeft. Na twee weken van somberheid is het aan te raden naar uw huisarts te gaan en te vertellen hoe u zich voelt. Hij of zij kan nagaan of bij u sprake is van een depressie en u zo nodig helpen of verwijzen naar een psycholoog, een Riagg of een psychiater. Aarzel niet te lang om naar uw huisarts te gaan: hoe langer uw somberheid duurt, hoe moeilijker het wordt om uit het dal te klimmen.

"Op een gegeven moment dacht ik: waarom gaan we eigenlijk nooit meer naar het buitenland op vakantie? Vroeger deden we dat elk jaar... En toen ontdekte ik dat we sinds mijn man van die aanvallen heeft, niet meer de grens over zijn geweest. Gewoon uit angst, we zijn toch bang dat er iets gebeurt als we ver van huis zijn... Toen we daar over praatten, ontdekten we dat het eigenlijk onzin is om zo bang te zijn. In het buitenland heeft hij toch ook z'n medicijnen? En we kunnen heus wel een huisje vinden met een donkere, rustige kamer... Dus dit jaar gaan we voor het eerst weer eens naar het buitenland. Heerlijk. Lekker weer heuvels en andere bomen en andere dorpjes..."

Onbegrip bij anderen

Waarschijnlijk zult u zo nu en dan merken dat anderen geen begrip hebben voor uw migraine. Omdat migraine niet zichtbaar is én omdat de aanvallen zo onvoorspelbaar kunnen zijn, komt onbegrip veel voor.

Reacties van onbegrip kunnen hard aankomen. U merkt opeens dat anderen u zien als een ‘aansteller' of zelfs een ‘bedrieger'. Het vervelende is, dat dit onbegrip op zijn beurt bij uzelf verkeerde reacties op kan roepen. Bijvoorbeeld: om maar geen uitjes te hoeven ‘verpesten', zegt u liever meteen dat u niet mee gaat... Het gevolg is dat u steeds minder uitjes heeft.

Het omgekeerde kan ook: tóch meegaan ondanks een migraineaanval. Of: om op het werk niets te missen neemt u steeds meer medicijnen... Het gevolg daarvan kan zijn dat u meer medicijnen gebruikt dan goed voor u is.

Vaak spelen ‘onjuiste gedachten' over uw migraine een rol

Bij het ontstaan van een neerwaartse spiraal spelen de gedachten die iemand over zijn of haar migraine heeft vaak een belangrijke rol. Het blijkt dat heel wat mensen ‘verkeerde' ideeën over hun migraine hebben: ideeën die niet kloppen met de feiten (dit worden ook wel ‘irrationele gedachten' genoemd).

Gedachten staan niet op zichzelf: ze roepen gevoelens op. Ook hebben gedachten invloed op uw gedrag Bijvoorbeeld: u denkt dat u niet goed bent in dansen (gedachte), daarom voelt u zich onbeholpen op de dansvloer (gevoel) en gaat u zo snel mogelijk weer langs de kant zitten (gedrag). Het doet er niet toe of u inderdaad niet kunt dansen. Misschien kunt u heel goed dansen; zolang u echter denkt dat u geen goede danser bent, zult u zich onbeholpen voelen op de dansvloer en liever aan de kant blijven zitten.

Bij migraine kunnen dit soort zaken ook een rol spelen. U heeft immers allerlei gedachten over uw migraine. Voorbeelden zijn:

• Als ik me erg inspan, krijg ik een migraineaanval...
• Vrienden vinden me een spelbreker omdat ik door een migraineaanval wel eens een uitje moet laten schieten...
• Ik moet perfect presteren, omdat ik door mijn migraineaanvallen gezien wordt als een zwakke werknemer...
• Omdat mijn migraineaanvallen zo onvoorspelbaar zijn, denk ik dat mijn kinderen onzeker over me zijn: ze weten nooit wat ze aan me hebben...

Deze gedachten leiden tot gevoelens. Om dezelfde voorbeelden aan te houden:

• Als ik ga wandelen, maak ik me zorgen omdat de inspanning een migraineaanval kan uitlokken...
• Ik voel me erg schuldig als ik weer een uitje af moet zeggen...
• Ik voel me op mijn werk vaak onder druk staan...
• Ik heb vaak het gevoel dat ik een slechte vader ben, omdat mijn kinderen onzeker over me zijn...

En deze gevoelens leiden tot een bepaald gedrag. In de gegeven voorbeelden:

• Ik ga liever helemaal niet meer wandelen...
• Ik zeg liever meteen dat ik niet mee uitga...
• Ik werk regelmatig 's avonds en in de weekeinden, zodat mijn werk perfect is...
• Ik neem extra medicijnen, zodat mijn kinderen zo min mogelijk van mijn migraine merken...

In al deze voorbeelden doet het er niet toe of uw gedachten juist zijn.

• U gaat niet meer wandelen omdat u dénkt dat wandelen een migraineaanval kan uitlokken, niet omdat dit daadwerkelijk zo is. (Want: wandelen is alleen maar heel goed...)
• U wilt perfect presteren omdat u dénkt dat uw collega's u ‘zwak' vinden, niet omdat dit echt zo is. (Want: hebben ze u ooit ‘zwak' genoemd?...)
• U gaat niet meer uit omdat u dénkt dat uw vrienden u een spelbreker vinden als u af moet haken, niet omdat uw vrienden dat werkelijk denken... (Want: heeft u uw vrienden wel eens gevraagd of ze u een spelbreker vinden?...)
• U neemt extra medicijnen zodat u zo min mogelijk migraineaanvallen heeft, omdat u dénkt dat uw kinderen bang voor u zijn, niet omdat ze inderdaad bang voor u zijn. (Want: waaruit blijkt eigenlijk dat ze bang zijn?...)

In al deze voorbeelden zijn de gevolgen van uw gedrag negatief; ze dragen bij aan de neerwaartse spiraal:

• U gaat nooit meer wandelen...
• U gaat nooit meer uit...
• U werkt te hard...
• U gebruikt steeds meer medicijnen...